Lekcja 48 ------- 02.12.2017 r.
„Tak więc Syn Człowieczy jest Panem również i sabatu.” (Mk 2,28 BW).
1. Jakim dniem zamknął Pan Bóg Tydzień Stworzenia i po czym poznajemy, że siedmiodniowy tygodniowy cykl określał życie ludzkie od najdawniejszych czasów?
1 Mjż 2,1-3; 7,4.10; 8,10.12
„Tak zostały ukończone niebo i ziemia oraz cały ich zastęp. I ukończył Bóg w siódmym dniu dzieło swoje, które uczynił, i odpoczął dnia siódmego od wszelkiego dzieła, które uczynił. I pobłogosławił Bóg dzień siódmy, i poświęcił go, bo w nim odpoczął od wszelkiego dzieła swego, którego Bóg dokonał w stworzeniu.” (1 Mjż 2,1-3 BW);
„I spełnione były niebo i ziemia i wszystek zastęp ich. I skończył Bóg dnia siódmego dzieło Swoje, które uczynił, i odpoczął dnia siódmego, po całém dziele Swojém, które uczynił. I pobłogosławił Bóg dzień siódmy i poświęcił go; albowiem w nim zaprzestał Bóg czynić wszystkie dzieła Swoje, które stworzył.” „(1 Mjż 2,1-3 Tora I. Cylkowa);
„Albowiem za siedem dni sprawię, że będzie padał na ziemię deszcz przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy. W ten sposób zgładzę z powierzchni ziemi wszelką istotę, jaką powołałem do bytu. (…) Po upływie siedmiu dni wody potopu spadły na ziemię.” (1 Mjż 7,4.10 BP);
„Gdyż po dodatkowo siedmiu dniach, przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy, spuszczę na ziemię deszcz oraz zgładzę z oblicza ziemi wszelki byt, który utworzyłem. (…) A po siedmiu dniach stało się, że na ziemi nastały wody potopu.” (1 Mjż 7,4.10 NBG);
„Po kolejnych siedmiu dniach znów wypuścił gołębicę z arki. (…) Odczekał kolejne siedem dni i znów wypuścił gołębicę. Tym razem już nie powróciła." (1 Mjż 8,10.12 BR).
2. Poprzez jakie wydarzenia potwierdzona została świętość Sabatu, zanim na Synaju został ogłoszony Dekalog, i co się stało, gdy niektórzy Izraelici zlekceważyli dzień święty?
2 Mjż 16,14-30
„Gdy się warstwa rosy uniosła ku górze, wówczas na pustyni leżało coś drobnego, ziarnistego, niby szron na ziemi. a widok tego synowie Izraela pytali się wzajemnie: Co to jest? - gdyż nie wiedzieli, co to było. Wtedy powiedział do nich Mojżesz: To jest chleb, który daje wam Jahwe na pokarm. o zaś nakazał wam Jahwe: Każdy z was zbierze dla siebie według swej potrzeby, omer na głowę. Każdy z was przyniesie według liczby osób, które należą do jego namiotu. Synowie Izraela uczynili tak i zebrali jedni dużo, drudzy mało. Gdy mierzyli swój zbiór omerem, to ten, który zebrał wiele, nie miał nic zbywającego, kto zaś za mało zebrał, nie miał żadnego braku. [Okazało się, że] każdy zebrał według swych potrzeb. Następnie Mojżesz powiedział do nich: Niechaj nikt nie pozostawia nic z tego do następnego rana. Niektórzy nie posłuchali Mojżesza i pozostawili trochę na następne rano. Jednak tworzyły się robaki i nastąpiło gnicie. I rozgniewał się na nich Mojżesz. Zbierali to każdego rana, każdy według swych potrzeb. Lecz gdy słońce goręcej przygrzewało, topniało. W szóstym zaś dniu zbierali podwójną ilość pożywienia, dwa omery na każdego. I przybyli wszyscy przełożeni zgromadzenia, i donieśli to Mojżeszowi. A on rzekł do nich: Oto, co Jahwe chciał wam powiedzieć: Dniem świętym spoczynku, szabatem poświęconym dla Jahwe, jest dzień jutrzejszy. Upieczcie, co chcecie upiec, i ugotujcie, co chcecie ugotować. Wszystko zaś, co wam zbywa, odłóżcie na dzień następny. I odłożyli na następny dzień według nakazu Mojżesza. I nie nastąpiło gnicie, ani też nie tworzyły się tam robaki. Mojżesz powiedział: Jedzcie to dzisiaj, albowiem dzisiaj jest szabat ku czci Jahwe! Dzisiaj nie znajdziecie tego na polu. Przez sześć dni możecie zbierać, jednak w dniu siódmym jest szabat i nie będzie nic tego dnia. Niektórzy z ludu wyszli siódmego dnia, aby zbierać, ale nie znaleźli nic. Wówczas Jahwe powiedział do Mojżesza: Jakże długo jeszcze będziecie się wzbraniali zachowywać moje nakazy i moje prawa? Patrzcie! Jahwe nakazał wam szabat i dlatego w szóstym dniu dał wam pokarm na dwa dni. Każdy przeto z was pozostanie w domu! W dniu siódmym żaden z was niech nie opuszcza swego miejsca zamieszkania. I stosownie do tego lud obchodził dnia siódmego szabat.” (2 Mjż 16,14-30 BT2).
Uwaga: Świętość Sabatu została potwierdzona poprzez potrójny cud. Cud pierwszy – manny nie można było zostawiać z dnia na dzień, gdyż się psuła, jednak pozostawiona na Sabat, zachowywała świeżość; cud drugi – w szóstym dniu padała podwójna ilość manny; cud trzeci – w Sabat manna nie padała.
3. Jak brzmi czwarte Przykazanie Dekalogu, i jak Bóg uzasadnił świętość Sabatu?
2 Mjż 20,8-11
„Pamiętaj, abyś święcił dzień szabatu. (Sześć dni masz pracować i wykonywać wszelkie twoje zajęcia, lecz dzień siódmy jest szabatem na cześć Jahwe, twego Boga. Nie wolno [wtedy] wykonywać żadnego zajęcia ani tobie, ani twemu synowi czy córce, ani słudze czy służebnicy, ani bydlęciu, ani obcemu, który przebywa w obrębie twoich bram. Jahwe bowiem uczynił w sześciu dniach niebo i ziemię, morze i to wszystko, co jest w nich, a odpoczął w siódmym dniu. Dlatego pobłogosławił Jahwe dzień szabatu i uczynił go świętym).” (2 Mjż 20,8-11 BT2);
„Pamiętaj na dzień Sabbatu, abyś go święcił. Sześć dni pracuj, i wykonywaj wszelką robotę twoję; ale dzień siódmy Sabbat Wiekuistemu, Bogu twojemu: nie czyń żadnej roboty, ani ty, ani syn, ani córka, ani sługa, ani służebnica twoja, ani bydło twoje, ani przychodzień, który w bramach twoich. Gdyż w sześciu dniach stworzył Wiekuisty niebo i ziemię, morze i wszystko, co w nich, a odpoczął dnia siódmego. Przeto pobłogosławił Wiekuisty dzień siódmy i poświęcił go.” (2 Mjż 20,8-11 Tora I. Cylkowa);
„Pamiętaj, abyś dzień sobotni święcił. Sześć dni robić będziesz i będziesz wykonywał wszystkie roboty twoje; ale dnia siódmego sabat Pana, Boga twego, jest: nie będziesz wykonywał weń żadnej roboty, ty i syn twój, i córka twoja, sługa twój i służebnica twoja, bydlę twoje i gość, który jest między bramami twymi. Przez sześć dni bowiem czynił Pan niebo i ziemię, i morze, i wszystko, co w nich jest, a odpoczął dnia siódmego; i dlatego pobłogosławił Pan dniowi sobotniemu i po święcił go.” (2 Mjż 20,8-11 JW).
4. Jaką szczególną rolę odgrywa Sabat w relacjach między Bogiem a Jego ludem?
Ezech 20,20; por. Iz 56,6.7; 58,13.14
„Sabaty też moje święćcie, i będą znakiem między mną i między wami, abyście wiedzieli żem Ja Pan, Bóg wasz.” (Ezech 20,20 BG);
„Święćcie moje szabaty, niech będą one znakiem między mną a wami, aby wiedziano, że Ja jestem Jahwe, wasz Bóg.” (Ezech 20,20 BP);
„A cudzoziemców, którzy przyłączyli się do PANA, aby mu służyć, miłować imię PANA i być jego sługami, wszystkich przestrzegających szabatu, by go nie bezcześcić, i trzymających się mojego przymierza; Tych przyprowadzę na swoją świętą górę i rozraduję ich w swoim domu modlitwy. Ich całopalenia i ofiary będą przyjęte na moim ołtarzu, bo mój dom będzie nazywany domem modlitwy dla wszystkich narodów.” (Iz 56,6.7 UBG);
„Cudzoziemców zaś, którzy się przyłączyli do Jahwe, ażeby Mu służyć i ażeby miłować imię Jahwe i zostać Jego sługami - wszystkich zachowujących szabat bez pogwałcenia go i trzymających się mocno mojego przymierza, przyprowadzę na moją Świętą Górę i rozweselę w moim domu modlitwy. Całopalenia ich oraz ofiary będą przyjęte na moim ołtarzu, bo dom mój będzie nazwany domem modlitwy dla wszystkich narodów.” (Iz 56,6.7 BT2);
„Jeżeli powstrzymasz swoją nogę od bezczeszczenia sabatu, aby załatwić swoje sprawy w moim świętym dniu, i będziesz nazywał sabat rozkoszą, a dzień poświęcony Panu godnym czci, i uczcisz go nie odbywając w nim podróży, nie załatwiając swoich spraw i nie prowadząc pustej rozmowy, wtedy będziesz się rozkoszował Panem, a Ja sprawię, że wzniesiesz się ponad wyżyny ziemi, i nakarmię cię dziedzictwem twojego ojca, Jakuba, bo usta Pana to przyrzekły.” (Iz 58,13.14 BW);
„Jeśli powściągniesz twe nogi od przekraczania szabatu, żeby w dzień mój święty spraw swych nie załatwiać, jeśli nazwiesz szabat rozkoszą, a dzień święty Jahwe - czcigodnym, jeśli go uszanujesz przez unikanie podróży, tak by nie przeprowadzać swej woli ani nie omawiać spraw swoich, wtedy znajdziesz twą rozkosz w Jahwe. Ja cię powiodę w triumfie przez wyżyny kraju, karmić cię będę dziedzictwem Jakuba, twojego ojca. Albowiem usta Jahwe to wyrzekły.” (Iz 58,13.14 BT2).
5. Jakie ważne oświadczenie złożył przy pewnej okazji Pan Jezus? Co to oznacza?
Mk 2,23-28
„I stało się, że w szabat przechodził pośród zbóż. Po drodze Jego uczniowie zaczęli zrywać kłosy. Wtedy faryzeusze zwrócili Mu uwagę: Spójrz! Dlaczego w szabat robią to, czego nie wolno? Odpowiedział im: Czy nigdy nie czytaliście, co zrobił Dawid, gdy był w potrzebie i był głodny, on i ci, którzy byli z nim? Jak wszedł do domu Bożego za Abiatara, arcykapłana, i jadł chleby ofiarne, które wolno jeść tylko kapłanom, i dał również tym, którzy byli z nim? Powiedział im też: Szabat został pomyślany dla człowieka, a nie człowiek dla szabatu. Tak więc Syn Człowieczy jest Panem także i szabatu.” (Mk 2,23-28 BPD).
6. Z jakich słów Zbawiciela wynika, że tak, jak dla ludu Bożego Sabat był dniem świętym, pozostał nim dla chrześcijan wiele lat po Jego śmierci?
Mt 24,15-21
„Gdy więc ujrzycie na miejscu świętym ohydę spustoszenia, którą przepowiedział prorok Daniel - kto czyta, niech uważa - wtedy ci, co są w Judei, niech uciekają w góry; kto jest na dachu, niech nie schodzi, aby co wziąć z domu swego; a kto jest na roli, niech nie wraca, by zabrać swój płaszcz. Biada też kobietom brzemiennym i karmiącym w owych dniach. Módlcie się tylko, aby ucieczka wasza nie wypadła zimą albo w sabat. Wtedy bowiem nastanie wielki ucisk, jakiego nie było od początku świata aż dotąd, i nie będzie.” (Mt 24,15-21 BW).
7. Czy wydarzenia, o jakich sprawozdaje Łukasz w 13. rozdziale księgi Dziejów, świadczą o tym, że Kościół Apostolski za dzień święty uznawał niedzielę?
DzAp 13,14-16.42-46
„Następnie opuścili Perge, przybyli do Antiochii Pizydyjskiej, gdzie w dzień szabatu udali się do synagogi i usiedli. Kiedy przeczytano urywek z Prawa i Proroków, przełożeni synagogi zwrócili się do nich: "Bracia! Jeśli chcecie przekazać jakieś słowo pociechy ludowi – mówcie". Na to wstał Paweł, dał znak ręką i przemówił: "Izraelici i bojący się Boga, słuchajcie! (…) Rozchodzący się prosili, by w następny szabat przemawiali do nich na ten sam temat. Po rozejściu się zebranych wielu Żydów i pobożnych prozelitów towarzyszyło dalej Pawłowi i Barnabie, którzy rozmawiając z nimi, starali się ich zachęcać do wytrwania w łasce Bożej. W następny zaś szabat zebrało się już prawie całe miasto, aby słuchać słowa Bożego.Na widok tłumów zazdrość ogarnęła Żydów, którzy rzucając bluźnierstwa, sprzeciwiali się słowom Pawła. Na to Paweł i Barnaba otwarcie odpowiedzieli: "To wam najpierw powinno być głoszone słowo Boże, skoro jednak je odrzucacie, sami uważacie się za niegodnych życia wiecznego, dlatego zwracamy się do pogan.” (DzAp 13,14-16.42-46 BP);
„Ale oni przeszedłszy Pergę, przyszli do Antiochii Pizydyjskiej; a wszedłszy do synagogi w dzień Sobotni, usiedli. Po odczytaniu zaś Zakonu i Proroków, posłali do nich przełożeni synagogi, mówiąc: Mężowie bracia, jeśli macie jakie słowo zachęty do ludu, to mówcie. A Paweł powstawszy, i ręką milczenie nakazawszy, rzekł: Mężowie izraelscy, i którzy boicie się Boga, słuchajcie: (…) Gdy zaś oni wychodzili, proszono, aby w następny szabat mówili też do nich słowa. A gdy rozeszło się zgromadzenie, poszło wielu z Żydów i z nabożnych prozelitów za Pawłem i Barnabą, którzy mówiąc, zachęcali ich, aby trwali w łasce Bożej. W następny znów szabat prawie całe miasto zebrało się dla słuchania słowa Bożego. Lecz Żydzi widząc rzesze, napełnieni zazdrością, i bluźniąc sprzeciwiali się temu, co Paweł powiadał. Wtedy Paweł i Barnaba śmiało rzekli: Wam trzeba było najpierw opowiadać słowo Boże; ale ponieważ je odrzucacie, i osądzacie się sami za niegodnych wiecznego życia, oto zwracamy się do pogan.” (DzAp 13,14-16.42-46 JW).