Tekst
pamięciowy: 1 Mjż 26,24
„Tej
nocy ukazał mu się Pan, mówiąc: Jam jest Bóg Abrahama, ojca
twego. Nie bój się, bom Ja z tobą i będę ci błogosławił, i
rozmnożę potomstwo twoje przez wzgląd na Abrahama, sługę mego.”
(1 Mjż 26,24 BW);
„Zaraz
pierwszej nocy ukazał mu się we śnie Jahwe i powiedział: Ja
jestem Bogiem ojca twojego, Abrahama. Nie bój się, bo Ja jestem
przy tobie. Będę cię darzył moim błogosławieństwem i rozmnożę
twoje potomstwo ze względu na sługę mojego, Abrahama.” (1 Mjż
26,24 BR).
1. W
jaki sposób Bóg powołał Abrahama?
1
Mjż 12,1-3
„Rzekł
Jahwe do Abrama: - Wyjdź ze swego kraju, spośród grona krewnych, z
domu ojca, do kraju, który ci wskażę. Chcę bowiem, by z ciebie
powstał wielki naród, chcę ci błogosławić i rozsławić twoje
imię: staniesz się błogosławieństwem! Będę błogosławił
tych, którzy będą tobie błogosławili, a przeklnę -
złorzeczących tobie. Przez ciebie dostąpią błogosławieństwa
wszystkie pokolenia ziemi.” (1 Mjż 12,1-3 BP);
„Pan
rzekł do Abrama: Wyjdź z twojej ziemi rodzinnej i z domu twego ojca
do kraju, który ci ukażę. Uczynię bowiem z ciebie wielki naród,
będę ci błogosławił i twoje imię rozsławię: staniesz się
błogosławieństwem. Będę błogosławił tym, którzy tobie
błogosławić będą, a tym, którzy tobie będą złorzeczyli, i Ja
będę złorzeczył. Przez ciebie będą otrzymywały
błogosławieństwo ludy całej ziemi.” (1 Mjż 12,1-3 BT).
2. Jak
Abraham odpowiedział na wezwanie Boże?
1
Mjż 12,4-5
„Abram
wybrał się w drogę, jak mu rozkazał Pan, i poszedł z nim Lot.
Abram miał siedemdziesiąt pięć lat, gdy wyszedł z Haranu. Wziął
też Abram żonę swoją Saraj i Lota, bratanka swego, i cały ich
dobytek, którego się dorobili, i służbę, którą nabyli w
Haranie. Wyruszyli, aby się udać do ziemi kanaanejskiej. I przybyli
do Kanaanu. ” (1 Mjż 12,4-5);
„Ruszył
tedy w drogę Abram zgodnie z Bożym poleceniem. Towarzyszył mu Lot.
Abram, kiedy opuszczał Charan, miał już siedemdziesiąt pięć
lat. Zabrał Abram w drogę swoją żonę Saraj, bratanka Lota oraz
całą swoją majętność, wraz z niewolnikami i sługami, których
zdołał nabyć w Charanie. Postanowili udać się do krainy
kananejskiej. I przybyli do Kanaanu.” (1 Mjż 12,4-5 BR).
3.
Jakie posłannictwo wypełnił Abraham?
1
Mjż 17,1-14
„Kiedy
Abram liczył dziewięćdziesiąt dziewięć lat, ukazał mu się
Jahwe i powiedział do niego: Jam jest Bóg Wszechmogący. Postępuj
zawsze według mojej woli i bądź doskonały. Ja chcę bowiem
zawrzeć przymierze z tobą i rozmnożyć cię niezmiernie. Wtedy
Abram upadł na twarz, a Bóg mówił do niego dalej: To przymierze
moje z tobą, o którym myślę, [oznacza], że będziesz ojcem
mnóstwa narodów. Twe imię odtąd nie będzie już brzmiało Abram,
lecz Abraham, albowiem ustanowię cię ojcem mnóstwa narodów. Ja
uczynię cię bardzo płodnym i ustanowię [głową] narodów:
królowie będą pochodzili od ciebie. Utrwalę przymierze pomiędzy
mną a tobą i potomstwem twoim - jako wieczne przymierze z pokolenia
w pokolenia, abym stał się Bogiem dla ciebie i twego potomstwa po
tobie. Dam więc tobie i potomstwu twemu ziemię, w której gościsz,
całą ziemię Kanaan dam na wieki jako dziedzictwo, i będę im
Bogiem. Potem znowu przemówił Bóg do Abrahama: Ty masz zachowywać
przymierze ze mną, ty i twoje potomstwo z pokolenia w pokolenie. Oto
przymierze moje, które macie zachowywać między mną a wami, czyli
między twoim potomstwem: każdy wasz mężczyzna ma być obrzezany.
Macie dokonać obrzezania napletka; to będzie znakiem mego
przymierza z wami. Z pokolenia w pokolenie każdy chłopiec mający
osiem dni życia ma być u was obrzezany; zarówno ten, który
urodził się w domu, jak i nabyty za pieniądze, każdy obcy, nie
należący do twego potomstwa, ma być obrzezany. Obrzezany ma być
więc i urodzony w twoim domu, i nabyty za twoje pieniądze. A to
przymierze ze mną [widoczne] na waszym ciele będzie przymierzem
wiecznym. Nie obrzezany zaś mężczyzna, któremu nie obrzezano
ciała napletka, taki człowiek niech będzie wyłączony ze swej
społeczności, gdyż złamał przymierze ze mną.” (1 Mjż 17,1-14
BP);
„Kiedy
Abram miał już dziewięćdziesiąt dziewięć lat, ukazał mu się
we śnie Jahwe i powiedział: Ja jestem Bóg Wszechmocny. Chodź
zawsze drogą, którą ci wskażę, i bądź sprawiedliwy. Chcę
bowiem zawrzeć z tobą przymierze i obdarzyć cię bardzo licznym
potomstwem. Abram upadł na twarz, a Bóg tak mówił do niego dalej:
Oto przymierze, które z tobą zawieram: Będziesz ojcem bardzo wielu
narodów. Odtąd nie będziesz się już nazywał Abram. Będziesz
się teraz nazywał Abraham, to znaczy: Ojciec wielu, gdyż
postanowiłem, abyś był ojcem bardzo wielu narodów. Uczynię cię
bardzo płodnym i z ciebie wezmą początek liczne narody; od ciebie
też będą się wywodzić liczni królowie. Przymierze, które dziś
zawieram z tobą i z twoim potomstwem, będzie trwało z pokolenia na
pokolenie; będzie przymierzem wiecznym. Będę Bogiem dla ciebie i
dla wszystkich twoich potomków. Tobie i twojemu potomstwu daję cały
Kanaan, tę krainę, w której obecnie przebywasz jako cudzoziemiec;
będzie ona po wszystkie czasy własnością [twoich potomków], a Ja
będę ich Bogiem. Ponadto powiedział Bóg do Abrahama: Niech to
przymierze będzie starannie zachowywane przez ciebie i przez
wszystkie następne pokolenia. Przymierze zawarte między Mną i tobą
oraz wszystkimi twoimi potomkami polega także na tym, że każda
istota ludzka płci męskiej ma być obrzezana. Będziecie usuwali
część napletka na znak przymierza, które zawieram z wami.
Wszystkie wasze dzieci płci męskiej powinny być obrzezane ósmego
dnia po urodzeniu. I tak ma być po wszystkie pokolenia. Dotyczy to
także niewolników urodzonych w waszych domach lub nabytych za
pieniądze oraz wszystkich obcych, którzy nawet nie będą waszymi
potomkami. Mają być obrzezani zarówno ci, którzy się urodzą w
waszych domach, jak i ci, którzy zostaną nabyci za pieniądze. Oto
moje przymierze, którego znak będziecie nosić na własnym ciele.
Jest to przymierze wieczne. Nieobrzezani, czyli ci wszyscy, którym
nie usunięto części napletka, niech będą wyłączeni z waszej
społeczności. W przeciwnym razie nie byłoby uszanowane moje
przymierze.” (1 Mjż 17,1-14 BR).
4. W
jaki sposób Abraham troszczył się o swoich bliskich?
1
Mjż 13,8-10; 18,23-33
„Wtedy
rzekł Abram do Lota: Niechże nie będzie sporu między mną a tobą
i między pasterzami moimi a twoimi, jesteśmy przecież braćmi.
Czyż cały kraj nie stoi przed tobą otworem? Odłącz się więc
ode mnie! Jeśli chcesz pójść w lewo, ja pójdę w prawo, a jeśli
chcesz pójść w prawo, ja pójdę w lewo. Wtedy Lot podniósłszy
oczy, widział, że cały okręg nadjordański - zanim Pan zniszczył
Sodomę i Gomorę - był obfity w wodę, jak ogród Pana, jak ziemia
egipska, aż do Soaru.” (1 Mjż 13,8-10 BW);
„Rzekł
Abram do Lota: Niechże nie będzie sporu między mną i tobą,
między moimi i twoimi pasterzami! Jesteśmy przecież braćmi! Czyż
cały ten kraj nie stoi przed tobą otworem? Odłącz się więc ode
mnie. Jeżeli ty pójdziesz w lewo, ja wybiorę prawą stronę; jeśli
zaś ty pójdziesz na prawo, ja pójdę w lewo. Lot wówczas
rozejrzał się i zobaczył, że cała kraina nad Jordanem aż do
Coar jest obficie nawodniona, jak ogród Jahwe, jak ziemia egipska
(zanim Jahwe zniszczył Sodomę i Gomorę).” (1 Mjż 13,8-10 BP);
„Potem
Abraham przybliżył się i zapytał: Czy chcesz wytracić
sprawiedliwych razem z niegodziwcami? A gdyby tak było
pięćdziesięciu sprawiedliwych w obrębie tego miasta, czy i wtedy
wytracisz, a nie przebaczysz tej miejscowości dla pięćdziesięciu
sprawiedliwych, którzy w niej mieszkają? Nie może to być, byś
miał tak postąpić, że zabijesz sprawiedliwych razem z
grzesznikami, żeby podobny był los sprawiedliwych i grzeszników.
Nie może to być! Czyż Sędzia całej ziemi nie miałby wyrokować
sprawiedliwie? Wtedy Jahwe odrzekł: Jeśli w tym mieście, w
Sodomie, znajdę pięćdziesięciu sprawiedliwych, że względu na
nich przebaczę całej miejscowości. Odpowiadając Abraham rzekł:
Oto ośmielam się mówić do mego Pana, choć jestem tylko popiołem
i prochem. Gdyby więc w liczbie pięćdziesięciu sprawiedliwych
zabrakło pięciu, czy dla tych pięciu zniszczysz całe miasto? On
odpowiedział: Nie zniszczę, jeśli tam znajdę czterdziestu pięciu.
[Abraham] przemówił więc ponownie do Niego: A gdyby znalazło się
tam czterdziestu? On odpowiedział: Nie uczynię tego ze względu na
tych czterdziestu. Wtedy rzekł: Niech się nie gniewa Pan mój, że
jeszcze zapytam: a gdyby znalazło się ich tam trzydziestu? On
odpowiedział: Nie uczynię tego, jeśli znajdę tam trzydziestu. I
rzekł: Oto ośmielam się jeszcze raz mówić do Pana mego; a gdyby
znalazło się tam dwudziestu? On odpowiedział: Nie zniszczę ze
względu na tych dwudziestu. Wtedy rzekł: Niech się nie gniewa Pan
mój, że jeszcze tylko ten jeden raz zapytam: a gdyby znalazło się
tam dziesięciu? On odpowiedział: Nie zniszczę ze względu na tych
dziesięciu. Jahwe odszedł potem, ukończywszy rozmowę z Abrahamem,
Abraham zaś wrócił do siebie.” (1 Mjż 18,23-33 BP).
5. W
jaki sposób Abraham udowodnił swoja wiarę i posłuszeństwo Bogu?
1
Mjż 22,1-18; Hbr 11,17-19
„A
po tych wydarzeniach Bóg wystawił Abrahama na próbę. Rzekł do
niego: Abrahamie! A gdy on odpowiedział: Oto jestem - powiedział:
Weź twego syna jedynego, którego miłujesz, Izaaka, idź do kraju
Moria i tam złóż go w ofierze na jednym z pagórków, jaki ci
wskażę. Nazajutrz rano Abraham osiodłał swego osła, zabrał z
sobą dwóch swych ludzi i syna Izaaka, narąbał drzewa do spalenia
ofiary i ruszył w drogę do miejscowości, o której mu Bóg
powiedział. Na trzeci dzień Abraham, spojrzawszy, dostrzegł z
daleka ową miejscowość. I wtedy rzekł do swych sług: Zostańcie
tu z osłem, ja zaś i chłopiec pójdziemy tam, aby oddać pokłon
Bogu, a potem wrócimy do was. Abraham, zabrawszy drwa do spalenia
ofiary, włożył je na syna swego, Izaaka, wziął do ręki ogień i
nóż, po czym obaj się oddalili. Izaak odezwał się do swego ojca
Abrahama: Ojcze mój! A gdy ten rzekł: Oto jestem, mój synu -
zapytał: Oto ogień i drwa, a gdzież jest jagnię na całopalenie?
Abraham odpowiedział: Bóg upatrzy sobie jagnię na całopalenie,
synu mój. I szli obydwaj dalej. A gdy przyszli na to miejsce, które
Bóg wskazał, Abraham zbudował tam ołtarz, ułożył na nim drwa i
związawszy syna swego, Izaaka, położył go na tych drwach na
ołtarzu. Potem Abraham sięgnął ręką po nóż, aby zabić swego
syna. Ale wtedy Anioł Pański zawołał na niego z nieba i rzekł:
Abrahamie, Abrahamie! A on rzekł: Oto jestem. [Anioł] powiedział
mu: Nie podnoś ręki na chłopca i nie czyń mu nic złego! Teraz
poznałem, że boisz się Boga, bo nie odmówiłeś Mi nawet twego
jedynego syna. Abraham, obejrzawszy się poza siebie, spostrzegł
barana uwikłanego rogami w zaroślach. Poszedł więc, wziął
barana i złożył w ofierze całopalnej zamiast swego syna. I dał
Abraham miejscu temu nazwę Pan widzi. Stąd to mówi się dzisiaj:
Na wzgórzu Pan się ukazuje. Po czym Anioł Pański przemówił
głośno z nieba do Abrahama po raz drugi: Przysięgam na siebie,
wyrocznia Pana, że ponieważ uczyniłeś to, a nie odmówiłeś Mi
syna twego jedynego, będę ci błogosławił i dam ci potomstwo tak
liczne jak gwiazdy na niebie i jak ziarnka piasku na wybrzeżu morza;
potomkowie twoi zdobędą warownie swych nieprzyjaciół. Wszystkie
ludy ziemi będą sobie życzyć szczęścia [takiego, jakie jest
udziałem] twego potomstwa, dlatego że usłuchałeś mego rozkazu.”
(1 Mjż 22,1-18 BT);
„Dzięki
wierze Abraham, wystawiony na próbę, ofiarował Izaaka, i to
jedynego syna składał na ofiarę, on, który otrzymał obietnicę,
któremu powiedziane było: Z Izaaka będzie dla ciebie potomstwo.
Pomyślał bowiem, iż Bóg mocen jest wskrzesić także umarłych, i
dlatego odzyskał go, na podobieństwo śmierci i zmartwychwstania
Chrystusa.” (Hbr 11,17-19 BT);
„Przez
wiarę Abraham, wystawiony na próbę, ofiarował Izaaka. On, który
otrzymał obietnicę, złożył w ofierze jednorodzonego [syna]; On,
któremu powiedziano: W Izaaku będzie nazwane twoje potomstwo;
Uważał, że Bóg może nawet wskrzesić z martwych, skąd go też
otrzymał na podobieństwo [zmartwychwstania].” (Hbr 11,17-19 BUG);
„Z
wiary ten doświadczany Abraham ofiarował Izaaka, a ofiarował
jedynaka kiedy otrzymał obietnice. Do niego zostało powiedziane: W
Izaaku zostanie ci powołane potomstwo. Zatem wnioskował sobie, że
Bóg jest zdolny też wskrzesić z martwych; i stąd go w
podobieństwie wskrzeszenia otrzymał z powrotem.” (Hbr 11,17-19
NBG);
„Przez
wiarę przyniósł Izaaka na ofiarę wystawiony na próbę Abraham; a
ofiarował jedynego syna; i ofiarował ten, który otrzymał był
obietnicę, ten, do którego powiedziano: „Przez Izaaka otrzymasz
potomstwo”. Bóg - tak myślał - mocen jest nawet umarłych
wskrzesić. Dlatego też odzyskał syna swego. A było to symbolem.”
(Hbr 11,17-19 Kow).
6. O
co troszczył się również Abraham?
1
Mjż 24,1-4; 5 Mjż 7,1-4
„Abraham
był już podeszłym w latach starcem, a Jahwe we wszystkim mu
błogosławił. Pewnego razu rzekł Abraham do najstarszego sługi
swego domu, zarządzającego całym jego mieniem: Połóż swą rękę
pod moje biodro i złóż przysięgę na Jahwe, Boga niebios i ziemi,
że nie wybierzesz dla mego syna żony spośród kobiet Kanaanitów,
między którymi mieszkam, lecz pójdziesz do mojego kraju, do
krewnych moich. Stamtąd masz wziąć żonę dla mego syna Izaaka.”
(1 Mjż 24,1-4 BP);
„Gdy
Pan, Bóg twój, wprowadzi cię do ziemi, do której idziesz, aby ją
posiąść, usunie liczne narody przed tobą: Chittytów,
Girgaszytów, Amorytów, Kananejczyków, Peryzzytów, Chiwwitów i
Jebusytów: siedem narodów liczniejszych i potężniejszych od
ciebie. Pan, Bóg twój, odda je tobie, a ty je wytępisz, obłożysz
je klątwą, nie zawrzesz z nimi przymierza i nie okażesz im
litości. Nie będziesz z nimi zawierał małżeństw: ich synowi nie
oddasz za małżonkę swojej córki ani nie weźmiesz od nich córki
dla swojego syna, gdyż odwiodłaby twojego syna ode Mnie, by służył
cudzym bogom. Wówczas rozpaliłby się gniew Pana na was i prędko
by was zniszczył.” (5 Mjż 7,1-4 BT);
„Kiedy
Jahwe, twój Bóg, wprowadzi cię już do kraju, który masz wziąć
w posiadanie, gdy już zostaną usunięte stamtąd liczne narody, jak
Chetyci, Girgaszyci, Amoryci, Kananejczycy, Peryzzyci, Chiwwici i
Jebuzyci, razem siedem narodów, liczniejszych i potężniejszych od
ciebie; kiedy Jahwe wyda je wszystkie w twoje ręce, a ty je pokonasz
i obłożysz klątwą, wówczas nie będziesz z nimi zawierał
żadnego przymierza i nie będziesz się nad nimi litował. Nie
będziecie też wstępować z nimi w związki małżeńskie; nie
będziecie dawać waszych córek za żony dla ich synów ani brać
ich córek za żony dla waszych synów, bo mogłyby one sprowadzić
waszych synów z drogi, którą kroczą za Mną, i skłonić do
oddawania czci innym bogom. Jahwe mógłby wtedy zapłonąć gniewem
przeciwko wam i unicestwić was w jednej chwili.” (5 Mjż 7,1-4
BR).
7.
Jakie cechy Abrahama uważasz za szczególnie ważne w dzisiejszym
czasie?