Tekst przewodni: DzAp 17,11
„Którzy byli szlachetniejszego usposobienia niż owi w Tesalonice; przyjęli oni Słowo z całą gotowością i codziennie badali Pisma, czy tak się rzeczy mają.” (DzAp 17,11 BW).
1. Gdzie udał się Paweł po opuszczeniu Filippi i gdzie rozpoczął swoją działalność?
DzAp 17,1-3
„Gdy przeszli przez Amfipolis i Apolonię, przybyli do Tesaloniki, gdzie znajdowała się synagoga żydowska. Paweł, zgodnie ze swoim zwyczajem, udał się tam i przez trzy szabaty rozprawiał z nimi. Posługując się Pismem Świętym udowadniał: „Mesjasz musiał cierpieć i zmartwychwstać, Mesjaszem tym jest Jezus, którego ja wam głoszę”. (DzAp 17,1-3 BP);
„A gdy przeszli Amfipolis i Apolonię, przybyli do Tesaloniki, gdzie była synagoga żydowska. Paweł zaś, według zwyczaju swego, poszedł do nich i przez trzy sabaty rozprawiał z nimi na podstawie Pism, wywodząc i wykazując, że Chrystus musiał cierpieć i zmartwychwstać. Tym Chrystusem, mówił, jest Jezus, którego ja wam głoszę.” (DzAp 17,1-3 BW).
2. Jakie były reakcje ludzi na zwiastowane Słowo Ewangelii?
DzAp 17,4-5; DzAp 13,45.50
„Niektórzy z nich dali się przekonać. Przyłączyli się oni do Pawła i Sylasa. To samo uczyniła wielka liczba pobożnych Greków i niemało poważanych kobiet. Powodowani zazdrością Żydzi namówili ludzi z mętów społecznych, wywołując zbiegowisko i zamieszanie w mieście. Napadli na dom Jazona, usiłując stawić ich przed ludem.” (DzAp 17,4-5 BP);
„Niektórzy z nich przyjęli wiarę i przyłączyli się do Pawła i Sylasa; także pokaźna liczba pobożnych pogan i niemało znamienitych niewiast. Wzbudziło to zawiść Żydów. Dobrali więc sobie różnych ludzi z szumowin miejskich i wznieciwszy rozruchy podburzyli całe miasto. Potem zbiegli się przed domem Jazona i usiłowali postawić apostołów przed zebranym ludem.” (DzAp 17,4-5 BT);
„Gdy Żydzi zobaczyli tłumy, ogarnęła ich zazdrość, i bluźniąc, sprzeciwiali się temu, co mówił Paweł. (…) Ale Żydzi podburzyli pobożne a wpływowe niewiasty i znaczniejszych obywateli, wzniecili prześladowanie Pawła i Barnaby i wyrzucili ich ze swoich granic.” (DzAp 13,45.50 BT);
„Gdy Żydzi zobaczyli tłumy, zostali napełnieni zazdrością, i bluźniąc zaczęli wypowiadać się przeciw temu, co mówił Paweł. (…) Żydzi zaś podburzyli pobożne wpływowe kobiety oraz główne osoby w mieście i wywołali prześladowanie przeciw Pawłowi i Barnabie, i wypędzili ich ze swoich granic.” (DzAp 13.45.50 BPD).
3. Jakie zarzuty Żydzi stawiali Pawłowi i Sylasowi i jak skończyła się posługa Pawła w Tesalonice?
DzAp 17,6-10
„Gdy zaś ich nie znaleźli, zawlekli Jazona i niektórych braci przed przełożonych miasta, krzycząc: Ci, co uczynili zamęt w całym świecie, przybyli i tutaj, a Jazon ich przyjął; wszyscy oni postępują wbrew postanowieniom cesarza, głosząc, że jest inny król, Jezus. A lud i przełożeni miasta, gdy to usłyszeli, zaniepokoili się, lecz otrzymawszy od Jazona i pozostałych odpowiednie zabezpieczenie, zwolnili ich. Bracia zaś wyprawili zaraz w nocy Pawła i Sylasa do Berei; ci, gdy tam przybyli, udali się do synagogi Żydów.” (DzAp 17,6-10 BW);
„Ponieważ ich nie znaleźli, chwycili Jazona i niektórych braci i zawlekli ich z krzykiem przed politarchów: „Oto właśnie ci, którzy czynili zamęt w mieście! Gościł ich Jazon! A przecież oni wszyscy postępują wbrew zarządzeniom cesarza nauczając, że jest inny król – Jezus”. Zaniepokoiło to lud i politarchów, ponieważ jednak Jazon i inni wzięli za nich odpowiedzialność, zwolnili ich. Tej samej jeszcze nocy bracia wysłali Pawła i Sylasa do Berei. Po przybyciu tam udali się oni do synagogi Żydów.” (DzAp 17,6-10 BP).
4. Z jaką postawą Żydów spotkali się Paweł i Sylas w Berei?
DzAp 17,11.12
„Ci zaś byli szlachetniejsi od tych, którzy są w Tesalonice, i przyjęli słowo z wszelką ochotą, codziennie badając Pismo, czy tak się rzeczy mają. I przeto wielu z nich uwierzyło, i niewiast pogańskich znamienitych oraz mężów niemało.” (DzAp 17,11.12 JW);
„Ci szlachetnością przewyższali mieszkańców Tesaloniki, z całą gotowością przyjęli naukę i codziennie zastanawiali się na podstawie Pisma, czy to tak istotnie jest. Wielu więc z nich przyjęło wiarę, także niemało znakomitych kobiet greckich i mężczyzn.” (DzAp 17,11.12 BP);
„A cić byli zacniejsi nad one, co byli w Tesalonice, którzy przyjęli słowo Boże ze wszystką ochotą, na każdy dzień rozsądzając Pisma, jeźliby się tak miało. Przetoż wiele ich z nich uwierzyło, i Greckich niewiast uczciwych, i mężów niemało.” (DzAp 17,11.12 BG).
5. Jak bardzo aktywni okazali się Żydzi z Tesaloniki? Co uczynili uczniowie Pana Jezusa?
DzAp 17,13-15
„A gdy się dowiedzieli Żydzi z Tesaloniki, że i w Berei Paweł głosi Słowo Boże, udali się tam, judząc i podburzając pospólstwo. Lecz wtedy bracia wyprawili zaraz Pawła w drogę ku morzu, Sylas i Tymoteusz zaś tam pozostali. Towarzysze zaprowadzili Pawła aż do Aten, a wziąwszy polecenie dla Sylasa i Tymoteusza, aby czym prędzej przyszli do niego, zawrócili.” (DzAp 17,13-15 BW);
„Gdy Żydzi z Tesaloniki dowiedzieli się, że również w Berei Paweł głosi słowo Boże, przyszli tam, podburzając tłumy i wzniecając rozruchy. Wtedy bracia natychmiast wysłali Pawła, aby szedł aż do morza. Sylas i Tymoteusz pozostali tam. Ci, którzy towarzyszyli Pawłowi, zaprowadzili go aż do Aten i odjechali, otrzymawszy polecenie dla Sylasa i Tymoteusza, aby czym prędzej przybyli do niego.” (DzAp 17,13-15 BT).
6. Jaka postawa powinna charakteryzować chrześcijan, którzy zwiastują i słuchają Słowa Bożego? Czy jesteś naśladowcą Berejczyków?
Paweł w Filippi
Tekst przewodni: Mt 13,52
„A On rzekł do nich: Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem Królestwa Niebios, podobny jest do gospodarza, który dobywa ze swego skarbca nowe i stare rzeczy.” (Mt 13,52 BW);
„A On rzekł do nich: Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem królestwa niebieskiego, podobny jest do ojca rodziny, który ze swego skarbca wydobywa rzeczy nowe i stare.” (Mt 13,52 BT);
„Rzekł im: Dlatego każdy uczony nauczyciel w królestwie niebieskim, podobny jest człowiekowi gospodarzowi, który wyjmuje ze skarbu swego nowe i stare rzeczy.” (Mt 13,52 JW).
1. Co było zwyczajem wierzących w Filippi?
DzAp 16,13
„W dzień szabatu wyszliśmy za miasto nad rzekę, gdzie, jak sądziliśmy, odbywały się modlitwy. Usiedliśmy i zaczęliśmy rozmawiać z kobietami, które się tam zeszły.” (DzAp 16,13 BP);
„A w dzień sabatu wyszliśmy przed miasto nad rzekę, gdzie zwykły bywać modlitwy, a usiadłszy mówiliśmy do niewiast, które się tam były zeszły.” (DzAp 16,13 BG);
„Lecz w okresie szabatów wychodziliśmy na zewnątrz miasta od strony rzeki, gdzie mieliśmy w zwyczaju być na modlitwie, i siedząc, mówiliśmy zgromadzonym kobietom.” (DzAp 16,13 NBG).
2. Jakie wydarzenie miało miejsce w tym czasie?
DzAp 16,14-18
„Przysłuchiwała się też pewna bogobojna niewiasta, imieniem Lidia, z miasta Tiatyry, sprzedawczyni purpury, której Pan otworzył serce, tak iż się skłaniała do tego, co Paweł mówił. A gdy została ochrzczona, także i dom jej, prosiła, mówiąc: Skoroście mnie uznali za wierną Panu, wstąpcie do domu mego i zamieszkajcie. I wymogła to na nas. A gdyśmy szli na modlitwę, zdarzyło się, że spotkała nas pewna dziewczyna, która miała ducha wieszczego, a która przez swoje wróżby przynosiła wielki zysk panom swoim. Ta, idąc za Pawłem i za nami, wołała mówiąc: Ci ludzie są sługami Boga Najwyższego i zwiastują wam drogę zbawienia. A to czyniła przez wiele dni. Wreszcie Paweł znękany, zwrócił się do ducha i rzekł: Rozkazuję ci w imieniu Jezusa Chrystusa, żebyś z niej wyszedł. I w tej chwili wyszedł.” (Dzap 16,14-18 BW);
„Przysłuchiwała się nam też pewna bojąca się Boga kobieta z miasta Tiatyry, imieniem Lidia, która sprzedawała purpurę. Pan otworzył jej serce, tak że uważnie słuchała słów Pawła. Kiedy została ochrzczona razem ze swym domem, zwróciła się z prośbą: Jeżeli uważacie mnie za wierną Panu, przyjdźcie do mego domu i zamieszkajcie w nim. I wymogła to na nas. Kiedy szliśmy na miejsce modlitwy, zabiegła nam drogę jakaś niewolnica, opętana przez ducha wieszczego. Przynosiła ona duży dochód swym panom. Ona to, biegnąc za Pawłem i za nami, wołała: Ci ludzie są sługami Boga Najwyższego, oni wam głoszą drogę zbawienia. Czyniła to przez wiele dni, aż Paweł, mając dość tego, odwrócił się i powiedział do ducha: Rozkazuję ci w imię Jezusa Chrystusa, abyś z niej wyszedł. I w tejże chwili wyszedł.” (DzAp 16,14-18 BT).
3. Jakie konsekwencje spotkały Pawła i Sylasa z powodu wypędzenia ducha?
DzAp 16,19-24
„A gdy jej panowie ujrzeli, że przepadła nadzieja na ich zysk, pochwycili Pawła i Sylasa, zawlekli ich na rynek przed urzędników. I stawiwszy ich przed pretorów, rzekli: Ci oto ludzie, którzy są Żydami, zakłócają spokój w naszym mieście i głoszą obyczaje, których nie wolno nam, jako Rzymianom, przyjmować ani zachowywać. Wraz z nimi wystąpił też przeciwko nim tłum, a pretorzy, zdarłszy z nich szaty, kazali ich siec rózgami; a gdy im wiele razów zadali, wrzucili ich do więzienia i nakazali stróżowi więziennemu, aby ich bacznie strzegł. Ten, otrzymawszy taki rozkaz, wtrącił ich do wewnętrznego lochu, a nogi ich zakuł w dyby.” (DzAp 16,19-24 BW);
„Lecz ci, do których należała niewolnica, spostrzegłszy, że oto utracili źródło dochodów, pochwycili Pawła i Sylasa, zawlekli ich na rynek przed władzę i stawiwszy przed pretorami, powiedzieli: Ludzie ci sieją niepokój w naszym mieście. Są Żydami i głoszą obyczaje, których my, Rzymianie, ani sami nie możemy przyjąć, ani tolerować wśród nas. Zaraz też zbiegł się tłum wyraźnie im nieżyczliwy, a pretorzy kazali zedrzeć z nich szaty i wychłostać ich rózgami. Po wielu uderzeniach wtrącono ich do więzienia, nakazując strażnikowi, żeby ich dobrze pilnował. Otrzymawszy taki rozkaz [strażnik] wtrącił ich do lochu w samym środku więzienia, a nadto, dla większego bezpieczeństwa, zakuł ich w dyby.” (DzAp 16,19-24 BR).
4. Jak zachowali się Paweł i Sylas i co wydarzyło się w nocy?
DzAp 16,25.26
„A około północy Paweł i Sylas modląc się śpiewali hymny Bogu, więźniowie zaś przysłuchiwali się im. Nagle powstało wielkie trzęsienie ziemi, tak że zachwiały się fundamenty więzienia; natychmiast też otworzyły się wszystkie drzwi i rozwiązały się więzy wszystkich.” (DzAp 16,25.26 BPD);
„Około północy Paweł i Sylas modlili się śpiewając hymny Bogu na chwałę; inni więźniowie zaś przysłuchiwali się im. Nagle nastąpiło wielkie trzęsienie ziemi, tak że fundamenty więzienia się zachwiały. Zaraz też pootwierały się wszystkie drzwi i wszystkim opadły kajdany.” (DzAp 16,25.26 Kow).
5. Jaka była reakcja strażnika więziennego na widok otwartych drzwi, a jak zareagował Paweł?
DzAp 16,27-29
„Strażnik przebudziwszy się zobaczył, że otwarte są bramy więzienia. Wyciągnął miecz i chciał sobie odebrać życie, sądził bowiem, że więźniowie pouciekali. Wtedy Paweł krzyknął na cały głos: „Nie czyń sobie nic złego, przecież wszyscy tu jesteśmy”. Zażądał więc światła, wbiegł do lochu i drżący przypadł do nóg Pawła i Sylasa.” (DzAp 16,27-29 BP);
„A gdy stróż więzienny został zbudzony i zobaczył otwarte drzwi więzienia, dobył miecza i chciał się zabić, sądząc, że więźniowie uciekli. Lecz Paweł głośno zawołał: Nie czyń sobie nic złego, bo wszyscy tu jesteśmy. Wtedy poprosił o światło, wskoczył do środka i zdjęty przerażeniem, przypadł do Pawła i Sylasa.” (Dzap 16,27-29 BPD).
6. W jaki sposób Bóg użył Pawła do zwiastowania Ewangelii?
DzAp 16,30-34
„I wyprowadziwszy ich na zewnątrz, rzekł: Panowie, co mam czynić, abym był zbawiony? A oni rzekli: Uwierz w Pana Jezusa, a będziesz zbawiony, ty i twój dom. I głosili Słowo Pańskie jemu i wszystkim, którzy byli w jego domu. Tejże godziny w nocy zabrał ich ze sobą, obmył ich rany, i zaraz został ochrzczony on i wszyscy jego domownicy. I wprowadził ich do swego domu, zastawił stół i weselił się wraz z całym swoim domem, że uwierzył w Boga.” (DzAp 16,30-34 BW);
„Po czym ich wyprowadził na zewnątrz i powiedział: Panowie, co ja mam czynić, abym został zbawiony? Zatem mu powiedzieli: Uwierz względem Pana Jezusa Chrystusa, a zostaniesz zbawiony ty i twój dom. Powiedzieli mu także słowo Pana, jak również wszystkim w jego domu. Więc wziął ich do siebie owej godziny nocy, obmył z powodu ran i zaraz dał się ochrzcić; on i wszyscy jego domownicy. Lecz także zaprowadził ich do siedziby, podał im jedzenie i uwierzywszy Bogu, rozweselił się z całym domem.” (DzAp 16,30-34 NBG).
7. Co wydarzyło się nazajutrz?
DzAp 16,35-40
„A gdy nastał dzień, posłali pretorzy siepaczy z poleceniem: Zwolnij tych ludzi. Stróż więzienny z kolei oznajmił te słowa Pawłowi: Pretorzy przysłali polecenie, że macie być zwolnieni; teraz zatem wyjdźcie i idźcie w pokoju. Paweł jednak powiedział do nich: Wychłostali nas, ludzi będących Rzymianami, publicznie bez sądu, wrzucili nas do więzienia; a teraz potajemnie nas wypędzają? O, nie! Niech tu sami przyjdą i nas wyprowadzą. Siepacze donieśli pretorom te słowa. A ci gdy usłyszeli, że są Rzymianami, przestraszyli się. Przybyli więc, przeprosili ich, wyprowadzili i prosili, aby odeszli z miasta. Po wyjściu więc z więzienia, wstąpili do Lidii, a gdy zobaczyli braci, dodali im zachęty i odeszli.” (DzAp 16,35-40 BP);
„Nazajutrz strategowie posłali liktorów z rozkazem: „Zwolnij tych ludzi!” Wiadomość tę przekazał strażnik Pawłowi: „Strategowie nakazali was uwolnić, wyjdźcie więc teraz i idźcie w pokoju”. A na to Paweł: „Jak to, bez sądu nas, obywateli rzymskich, publicznie wychłostali i wtrącili do więzienia, a teraz potajemnie nas wyrzucają? O, nie! Niech przyjdą i sami nas wyprowadzą!” Liktorzy donieśli o tym strategom. Gdy ci się dowiedzieli, że to są obywatele rzymscy, wystraszyli się. Przyszli więc zaraz, przeprosili ich i wyprowadzając błagali o opuszczenie miasta. Opuściwszy więzienie wstąpili do Lidii, zobaczyli się z braćmi, pocieszyli ich i odeszli.” (DzAp 16,35-40 BP).
„A On rzekł do nich: Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem Królestwa Niebios, podobny jest do gospodarza, który dobywa ze swego skarbca nowe i stare rzeczy.” (Mt 13,52 BW);
„A On rzekł do nich: Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem królestwa niebieskiego, podobny jest do ojca rodziny, który ze swego skarbca wydobywa rzeczy nowe i stare.” (Mt 13,52 BT);
„Rzekł im: Dlatego każdy uczony nauczyciel w królestwie niebieskim, podobny jest człowiekowi gospodarzowi, który wyjmuje ze skarbu swego nowe i stare rzeczy.” (Mt 13,52 JW).
1. Co było zwyczajem wierzących w Filippi?
DzAp 16,13
„W dzień szabatu wyszliśmy za miasto nad rzekę, gdzie, jak sądziliśmy, odbywały się modlitwy. Usiedliśmy i zaczęliśmy rozmawiać z kobietami, które się tam zeszły.” (DzAp 16,13 BP);
„A w dzień sabatu wyszliśmy przed miasto nad rzekę, gdzie zwykły bywać modlitwy, a usiadłszy mówiliśmy do niewiast, które się tam były zeszły.” (DzAp 16,13 BG);
„Lecz w okresie szabatów wychodziliśmy na zewnątrz miasta od strony rzeki, gdzie mieliśmy w zwyczaju być na modlitwie, i siedząc, mówiliśmy zgromadzonym kobietom.” (DzAp 16,13 NBG).
2. Jakie wydarzenie miało miejsce w tym czasie?
DzAp 16,14-18
„Przysłuchiwała się też pewna bogobojna niewiasta, imieniem Lidia, z miasta Tiatyry, sprzedawczyni purpury, której Pan otworzył serce, tak iż się skłaniała do tego, co Paweł mówił. A gdy została ochrzczona, także i dom jej, prosiła, mówiąc: Skoroście mnie uznali za wierną Panu, wstąpcie do domu mego i zamieszkajcie. I wymogła to na nas. A gdyśmy szli na modlitwę, zdarzyło się, że spotkała nas pewna dziewczyna, która miała ducha wieszczego, a która przez swoje wróżby przynosiła wielki zysk panom swoim. Ta, idąc za Pawłem i za nami, wołała mówiąc: Ci ludzie są sługami Boga Najwyższego i zwiastują wam drogę zbawienia. A to czyniła przez wiele dni. Wreszcie Paweł znękany, zwrócił się do ducha i rzekł: Rozkazuję ci w imieniu Jezusa Chrystusa, żebyś z niej wyszedł. I w tej chwili wyszedł.” (Dzap 16,14-18 BW);
„Przysłuchiwała się nam też pewna bojąca się Boga kobieta z miasta Tiatyry, imieniem Lidia, która sprzedawała purpurę. Pan otworzył jej serce, tak że uważnie słuchała słów Pawła. Kiedy została ochrzczona razem ze swym domem, zwróciła się z prośbą: Jeżeli uważacie mnie za wierną Panu, przyjdźcie do mego domu i zamieszkajcie w nim. I wymogła to na nas. Kiedy szliśmy na miejsce modlitwy, zabiegła nam drogę jakaś niewolnica, opętana przez ducha wieszczego. Przynosiła ona duży dochód swym panom. Ona to, biegnąc za Pawłem i za nami, wołała: Ci ludzie są sługami Boga Najwyższego, oni wam głoszą drogę zbawienia. Czyniła to przez wiele dni, aż Paweł, mając dość tego, odwrócił się i powiedział do ducha: Rozkazuję ci w imię Jezusa Chrystusa, abyś z niej wyszedł. I w tejże chwili wyszedł.” (DzAp 16,14-18 BT).
3. Jakie konsekwencje spotkały Pawła i Sylasa z powodu wypędzenia ducha?
DzAp 16,19-24
„A gdy jej panowie ujrzeli, że przepadła nadzieja na ich zysk, pochwycili Pawła i Sylasa, zawlekli ich na rynek przed urzędników. I stawiwszy ich przed pretorów, rzekli: Ci oto ludzie, którzy są Żydami, zakłócają spokój w naszym mieście i głoszą obyczaje, których nie wolno nam, jako Rzymianom, przyjmować ani zachowywać. Wraz z nimi wystąpił też przeciwko nim tłum, a pretorzy, zdarłszy z nich szaty, kazali ich siec rózgami; a gdy im wiele razów zadali, wrzucili ich do więzienia i nakazali stróżowi więziennemu, aby ich bacznie strzegł. Ten, otrzymawszy taki rozkaz, wtrącił ich do wewnętrznego lochu, a nogi ich zakuł w dyby.” (DzAp 16,19-24 BW);
„Lecz ci, do których należała niewolnica, spostrzegłszy, że oto utracili źródło dochodów, pochwycili Pawła i Sylasa, zawlekli ich na rynek przed władzę i stawiwszy przed pretorami, powiedzieli: Ludzie ci sieją niepokój w naszym mieście. Są Żydami i głoszą obyczaje, których my, Rzymianie, ani sami nie możemy przyjąć, ani tolerować wśród nas. Zaraz też zbiegł się tłum wyraźnie im nieżyczliwy, a pretorzy kazali zedrzeć z nich szaty i wychłostać ich rózgami. Po wielu uderzeniach wtrącono ich do więzienia, nakazując strażnikowi, żeby ich dobrze pilnował. Otrzymawszy taki rozkaz [strażnik] wtrącił ich do lochu w samym środku więzienia, a nadto, dla większego bezpieczeństwa, zakuł ich w dyby.” (DzAp 16,19-24 BR).
4. Jak zachowali się Paweł i Sylas i co wydarzyło się w nocy?
DzAp 16,25.26
„A około północy Paweł i Sylas modląc się śpiewali hymny Bogu, więźniowie zaś przysłuchiwali się im. Nagle powstało wielkie trzęsienie ziemi, tak że zachwiały się fundamenty więzienia; natychmiast też otworzyły się wszystkie drzwi i rozwiązały się więzy wszystkich.” (DzAp 16,25.26 BPD);
„Około północy Paweł i Sylas modlili się śpiewając hymny Bogu na chwałę; inni więźniowie zaś przysłuchiwali się im. Nagle nastąpiło wielkie trzęsienie ziemi, tak że fundamenty więzienia się zachwiały. Zaraz też pootwierały się wszystkie drzwi i wszystkim opadły kajdany.” (DzAp 16,25.26 Kow).
5. Jaka była reakcja strażnika więziennego na widok otwartych drzwi, a jak zareagował Paweł?
DzAp 16,27-29
„Strażnik przebudziwszy się zobaczył, że otwarte są bramy więzienia. Wyciągnął miecz i chciał sobie odebrać życie, sądził bowiem, że więźniowie pouciekali. Wtedy Paweł krzyknął na cały głos: „Nie czyń sobie nic złego, przecież wszyscy tu jesteśmy”. Zażądał więc światła, wbiegł do lochu i drżący przypadł do nóg Pawła i Sylasa.” (DzAp 16,27-29 BP);
„A gdy stróż więzienny został zbudzony i zobaczył otwarte drzwi więzienia, dobył miecza i chciał się zabić, sądząc, że więźniowie uciekli. Lecz Paweł głośno zawołał: Nie czyń sobie nic złego, bo wszyscy tu jesteśmy. Wtedy poprosił o światło, wskoczył do środka i zdjęty przerażeniem, przypadł do Pawła i Sylasa.” (Dzap 16,27-29 BPD).
6. W jaki sposób Bóg użył Pawła do zwiastowania Ewangelii?
DzAp 16,30-34
„I wyprowadziwszy ich na zewnątrz, rzekł: Panowie, co mam czynić, abym był zbawiony? A oni rzekli: Uwierz w Pana Jezusa, a będziesz zbawiony, ty i twój dom. I głosili Słowo Pańskie jemu i wszystkim, którzy byli w jego domu. Tejże godziny w nocy zabrał ich ze sobą, obmył ich rany, i zaraz został ochrzczony on i wszyscy jego domownicy. I wprowadził ich do swego domu, zastawił stół i weselił się wraz z całym swoim domem, że uwierzył w Boga.” (DzAp 16,30-34 BW);
„Po czym ich wyprowadził na zewnątrz i powiedział: Panowie, co ja mam czynić, abym został zbawiony? Zatem mu powiedzieli: Uwierz względem Pana Jezusa Chrystusa, a zostaniesz zbawiony ty i twój dom. Powiedzieli mu także słowo Pana, jak również wszystkim w jego domu. Więc wziął ich do siebie owej godziny nocy, obmył z powodu ran i zaraz dał się ochrzcić; on i wszyscy jego domownicy. Lecz także zaprowadził ich do siedziby, podał im jedzenie i uwierzywszy Bogu, rozweselił się z całym domem.” (DzAp 16,30-34 NBG).
7. Co wydarzyło się nazajutrz?
DzAp 16,35-40
„A gdy nastał dzień, posłali pretorzy siepaczy z poleceniem: Zwolnij tych ludzi. Stróż więzienny z kolei oznajmił te słowa Pawłowi: Pretorzy przysłali polecenie, że macie być zwolnieni; teraz zatem wyjdźcie i idźcie w pokoju. Paweł jednak powiedział do nich: Wychłostali nas, ludzi będących Rzymianami, publicznie bez sądu, wrzucili nas do więzienia; a teraz potajemnie nas wypędzają? O, nie! Niech tu sami przyjdą i nas wyprowadzą. Siepacze donieśli pretorom te słowa. A ci gdy usłyszeli, że są Rzymianami, przestraszyli się. Przybyli więc, przeprosili ich, wyprowadzili i prosili, aby odeszli z miasta. Po wyjściu więc z więzienia, wstąpili do Lidii, a gdy zobaczyli braci, dodali im zachęty i odeszli.” (DzAp 16,35-40 BP);
„Nazajutrz strategowie posłali liktorów z rozkazem: „Zwolnij tych ludzi!” Wiadomość tę przekazał strażnik Pawłowi: „Strategowie nakazali was uwolnić, wyjdźcie więc teraz i idźcie w pokoju”. A na to Paweł: „Jak to, bez sądu nas, obywateli rzymskich, publicznie wychłostali i wtrącili do więzienia, a teraz potajemnie nas wyrzucają? O, nie! Niech przyjdą i sami nas wyprowadzą!” Liktorzy donieśli o tym strategom. Gdy ci się dowiedzieli, że to są obywatele rzymscy, wystraszyli się. Przyszli więc zaraz, przeprosili ich i wyprowadzając błagali o opuszczenie miasta. Opuściwszy więzienie wstąpili do Lidii, zobaczyli się z braćmi, pocieszyli ich i odeszli.” (DzAp 16,35-40 BP).
Działalność misyjna Pawła
Tekst przewodni: 1 Kor 9,23
„A czynię to wszystko dla ewangelii, aby uczestniczyć w jej zwiastowaniu.” (1 Kor 9,23 BW);
„Wszystko zaś czynię dla Ewangelii, by mieć w niej swój udział.” (1 Kor 9,23 BT);
„A to czynię dla Ewangielii, abym się jej stał uczestnikiem.” (1 Kor 9,23 BG).
1. Na czym polegała aktywna troska o duchowy rozwój w zborach?
DzAp 15,36
„A po kilku dniach rzekł Paweł do Barnaby: Wybierzmy się w drogę i odwiedźmy braci we wszystkich miastach, w których zwiastowaliśmy Słowo Pańskie, aby zobaczyć, jak im się powodzi.” (DzAp 15,36 BW);
„A po kilku dniach rzekł Paweł do Barnaby: Idźmy na powrót odwiedzić braci po wszystkich miastach, w których opowiadaliśmy słowo Pańskie, jak się mają.” (DzAp 15,36 JW).
2. Do jakiego nieporozumienia doszło między Pawłem i Barnabą i jaki był jego skutek?
DzAp 15,37-39
„Barnaba chciał zabrać ze sobą Jana, zwanego Markiem. Paweł natomiast był zdania, by go nie zabierać, gdyż odszedł od nich w Pamfilii i nie brał udziału w ich pracy. Z tego powodu doszło między nimi do ostrej sprzeczki, tak że się rozłączyli: Barnaba z Markiem odpłynął na Cypr,” (DzAp 15,37-39 BP).
3. Kogo Paweł poznał w Listrze?
DzAp 16,1.2
„Przybył także do Derbe i Listry. Był tam pewien uczeń, imieniem Tymoteusz, syn Żydówki, która przyjęła wiarę, i ojca Greka. Bracia z Listry i Ikonium dawali o nim dobre świadectwo. (DzAp 16,1.2 BT);
„I przyszedł do Derby i do Listry. A oto był tam pewien uczeń, imieniem Tymoteusz, syn nawróconej niewiasty żydowskiej, z ojca poganina. Temu dawali dobre świadectwo bracia, którzy byli w Listrze i w Ikonium.” (DzAp 16,1.2 JW).
4. Dlaczego Paweł obrzezał Tymoteusza? Jak oceniasz ten fakt?
DzAp 16,3
„Paweł chciał, aby ten udał się z nim w drogę, toteż wziąwszy go, obrzezał ze względu na Żydów, którzy mieszkali w owych okolicach; wszyscy bowiem wiedzieli, że jego ojciec był Grekiem.” (DzAp 16,3 BW);
Paweł chciał, by ten wybrał się z nim w drogę. I wziąwszy, obrzezał go ze względu na żydów, którzy w tych miejscach byli; bo wszyscy wiedzieli, że ojciec jego był poganinem.” (DzAp 16,3 JW).
5. Co Paweł czynił po drodze przechodząc przez kolejne miasta?
DzAp 16,4.5
„A gdy przechodzili przez miasta, przekazywali im postanowienia powzięte przez apostołów i starszych w Jerozolimie, aby je zachowywali. Zbory zaś utwierdzały się w wierze i z każdym dniem rosły w liczbę.” (DzAp 16,4.5 BW);
„Kiedy przechodzili przez miasta, nakazywali im przestrzegać postanowień powziętych przez Apostołów i starszych w Jerozolimie. Tak więc utwierdzały się Kościoły w wierze i z dnia na dzień rosły w liczbę.” (DzAp 16,4.5 BT).
6. Czy wszędzie Paweł odnosił „ewangelizacyjny sukces”?
DzAp 16,6.7
„Przeszli Frygię i krainę galacką, ponieważ Duch Święty zabronił im głosić słowo w Azji. Przybywszy do Myzji, próbowali udać się do Bitynii, ale Duch Jezusa nie pozwolił im.” (DzAp 16,6.7 BT);
„Zaś kiedy przeszli Frygię oraz krainę galacką, zostali powstrzymani przez Ducha Świętego od opowiadania słowa w Azji; a po przejściu naprzeciw Mizji, próbowali pójść do Bitynii, ale Duch Jezusa im nie pozwolił.” (DzAp 16,6.7 NBG);
„Gdy zaś przeszli Frygię i krainę Galacji, zabronił im Duch Święty opowiadać słowo Boże w Azji. A przyszedłszy do Mizji, próbowali iść do Bitynii, ale nie pozwolił im Duch Jezusowy.” (DzAp 16,6.7 JW).
7. Czym kierował się Paweł przy wyborze celu następnej podróży?
DzAp 16,9.10
„W nocy miał Paweł widzenie: stanął przed nim jakiś Macedończyk i zapraszając go powiedział: „Przyjdź do Macedonii i pomóż nam!” Po tym widzeniu natychmiast staraliśmy się wyruszyć do Macedonii w przekonaniu, że Bóg wzywa nas do głoszenia im dobrej nowiny.” (DzAp 16,9.10 BP);
„W nocy miał Paweł widzenie: jakiś Macedończyk stanął [przed nim] i błagał go: Przepraw się do Macedonii i pomóż nam! Zaraz po tym widzeniu staraliśmy się wyruszyć do Macedonii, w przekonaniu, że Bóg nas wezwał, abyśmy głosili im Ewangelię.” (DzAp 16,9.10 BT);
„I ukazało się Pawłowi w nocy widzenie: Mąż, Macedończyk jakiś stanął, i prosił go, i mówił: Przyjdź do Macedonii, i ratuj nas. Zaledwie ujrzał to widzenie, natychmiast staraliśmy się wyruszyć do Macedonii, będąc upewnieni, że nas Bóg wezwał do opowiadania im ewangelii.” (Dzap 16,9.10 JW).
„A czynię to wszystko dla ewangelii, aby uczestniczyć w jej zwiastowaniu.” (1 Kor 9,23 BW);
„Wszystko zaś czynię dla Ewangelii, by mieć w niej swój udział.” (1 Kor 9,23 BT);
„A to czynię dla Ewangielii, abym się jej stał uczestnikiem.” (1 Kor 9,23 BG).
1. Na czym polegała aktywna troska o duchowy rozwój w zborach?
DzAp 15,36
„A po kilku dniach rzekł Paweł do Barnaby: Wybierzmy się w drogę i odwiedźmy braci we wszystkich miastach, w których zwiastowaliśmy Słowo Pańskie, aby zobaczyć, jak im się powodzi.” (DzAp 15,36 BW);
„A po kilku dniach rzekł Paweł do Barnaby: Idźmy na powrót odwiedzić braci po wszystkich miastach, w których opowiadaliśmy słowo Pańskie, jak się mają.” (DzAp 15,36 JW).
2. Do jakiego nieporozumienia doszło między Pawłem i Barnabą i jaki był jego skutek?
DzAp 15,37-39
„Barnaba chciał zabrać ze sobą Jana, zwanego Markiem. Paweł natomiast był zdania, by go nie zabierać, gdyż odszedł od nich w Pamfilii i nie brał udziału w ich pracy. Z tego powodu doszło między nimi do ostrej sprzeczki, tak że się rozłączyli: Barnaba z Markiem odpłynął na Cypr,” (DzAp 15,37-39 BP).
3. Kogo Paweł poznał w Listrze?
DzAp 16,1.2
„Przybył także do Derbe i Listry. Był tam pewien uczeń, imieniem Tymoteusz, syn Żydówki, która przyjęła wiarę, i ojca Greka. Bracia z Listry i Ikonium dawali o nim dobre świadectwo. (DzAp 16,1.2 BT);
„I przyszedł do Derby i do Listry. A oto był tam pewien uczeń, imieniem Tymoteusz, syn nawróconej niewiasty żydowskiej, z ojca poganina. Temu dawali dobre świadectwo bracia, którzy byli w Listrze i w Ikonium.” (DzAp 16,1.2 JW).
4. Dlaczego Paweł obrzezał Tymoteusza? Jak oceniasz ten fakt?
DzAp 16,3
„Paweł chciał, aby ten udał się z nim w drogę, toteż wziąwszy go, obrzezał ze względu na Żydów, którzy mieszkali w owych okolicach; wszyscy bowiem wiedzieli, że jego ojciec był Grekiem.” (DzAp 16,3 BW);
Paweł chciał, by ten wybrał się z nim w drogę. I wziąwszy, obrzezał go ze względu na żydów, którzy w tych miejscach byli; bo wszyscy wiedzieli, że ojciec jego był poganinem.” (DzAp 16,3 JW).
5. Co Paweł czynił po drodze przechodząc przez kolejne miasta?
DzAp 16,4.5
„A gdy przechodzili przez miasta, przekazywali im postanowienia powzięte przez apostołów i starszych w Jerozolimie, aby je zachowywali. Zbory zaś utwierdzały się w wierze i z każdym dniem rosły w liczbę.” (DzAp 16,4.5 BW);
„Kiedy przechodzili przez miasta, nakazywali im przestrzegać postanowień powziętych przez Apostołów i starszych w Jerozolimie. Tak więc utwierdzały się Kościoły w wierze i z dnia na dzień rosły w liczbę.” (DzAp 16,4.5 BT).
6. Czy wszędzie Paweł odnosił „ewangelizacyjny sukces”?
DzAp 16,6.7
„Przeszli Frygię i krainę galacką, ponieważ Duch Święty zabronił im głosić słowo w Azji. Przybywszy do Myzji, próbowali udać się do Bitynii, ale Duch Jezusa nie pozwolił im.” (DzAp 16,6.7 BT);
„Zaś kiedy przeszli Frygię oraz krainę galacką, zostali powstrzymani przez Ducha Świętego od opowiadania słowa w Azji; a po przejściu naprzeciw Mizji, próbowali pójść do Bitynii, ale Duch Jezusa im nie pozwolił.” (DzAp 16,6.7 NBG);
„Gdy zaś przeszli Frygię i krainę Galacji, zabronił im Duch Święty opowiadać słowo Boże w Azji. A przyszedłszy do Mizji, próbowali iść do Bitynii, ale nie pozwolił im Duch Jezusowy.” (DzAp 16,6.7 JW).
7. Czym kierował się Paweł przy wyborze celu następnej podróży?
DzAp 16,9.10
„W nocy miał Paweł widzenie: stanął przed nim jakiś Macedończyk i zapraszając go powiedział: „Przyjdź do Macedonii i pomóż nam!” Po tym widzeniu natychmiast staraliśmy się wyruszyć do Macedonii w przekonaniu, że Bóg wzywa nas do głoszenia im dobrej nowiny.” (DzAp 16,9.10 BP);
„W nocy miał Paweł widzenie: jakiś Macedończyk stanął [przed nim] i błagał go: Przepraw się do Macedonii i pomóż nam! Zaraz po tym widzeniu staraliśmy się wyruszyć do Macedonii, w przekonaniu, że Bóg nas wezwał, abyśmy głosili im Ewangelię.” (DzAp 16,9.10 BT);
„I ukazało się Pawłowi w nocy widzenie: Mąż, Macedończyk jakiś stanął, i prosił go, i mówił: Przyjdź do Macedonii, i ratuj nas. Zaledwie ujrzał to widzenie, natychmiast staraliśmy się wyruszyć do Macedonii, będąc upewnieni, że nas Bóg wezwał do opowiadania im ewangelii.” (Dzap 16,9.10 JW).
Stare i nowe Prawo
Tekst przewodni: Mt 13,52
„A On rzekł do nich: Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem Królestwa Niebios, podobny jest do gospodarza, który dobywa ze swego skarbca nowe i stare rzeczy.” (Mt 13,52 BW);
„A On rzekł do nich: Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem królestwa niebieskiego, podobny jest do ojca rodziny, który ze swego skarbca wydobywa rzeczy nowe i stare.” (Mt 13,52 BT);
„Rzekł im: Dlatego każdy uczony nauczyciel w królestwie niebieskim, podobny jest człowiekowi gospodarzowi, który wyjmuje ze skarbu swego nowe i stare rzeczy.” (Mt 13,52 JW).
1. Z jaką nauką przyszli do nawróconych pogan niektórzy chrześcijanie z Judei?
DzAp 15,1
„A pewni ludzie, którzy przybyli z Judei, nauczali braci: Jeśli nie zostaliście obrzezani według zwyczaju Mojżeszowego, nie możecie być zbawieni.” (DzAp 15,1 BW);
„Z Judei przybyli do Antiochii jacyś ludzie i tak nauczali braci: „Jeżeli nie każecie obrzezać się według obrządku Mojżesza, nie możecie dostąpić zbawienia” (DzAp 15,1 Kow).
2. Kto był stroną w zaistniałym sporze z Żydami i do kogo postanowiono się odwołać?
DzAp 15,2
„Ponieważ wywołało to niemałe zamieszanie i spór między nimi a Pawłem i Barnabą, dlatego postanowili, że Paweł i Barnaba oraz kilku innych spośród nich udadzą się w tej sprawie do apostołów i starszych w Jerozolimie.” (DzAp 15,2 BP);
„Gdy więc Paweł i Barnaba wszczęli przeciw nim spór niemały, postanowiono, aby Paweł i Barnaba i niektórzy inni z nich poszli do apostołów i do starszych do Jeruzalem w sprawie tego sporu.” (DzAp 15,2 JW);
„Między Pawłem i Barnabą z jednej strony a tymi ludźmi z drugiej strony doszło więc do różnicy zdań i do silnego zatargu. Postanowiono zatem, że Paweł i Barnaba oraz niektórzy inni spośród nich udadzą się w sprawie tego sporu do Jerozolimy, do apostołów i prezbiterów.” (DzAp 15,2 Kow).
3. O czym nie zapominali wysłannicy w drodze do Jerozolimy?
DzAp 15,3
„Ci tedy, wyprawieni przez zbór, szli przez Fenicję i Samarię, opowiadając o nawróceniu pogan i sprawiając tym wielką radość wszystkim braciom.” (DzAp 15,3 BW);
„Ci zatem, wyprawieni przez kościół, szli przez Fenicję i Samarię, szczegółowo opowiadając o nawróceniu pogan i sprawiając tym wielką radość wszystkim braciom.” (DzAp 15,3 BPD).
4. Co wydarzyło się po przybyciu uczniów i przedstawieniu problemu starszym w Jerozolimie?
DzAp 15,4-7
„Kiedy przybyli do Jeruzalem, zostali przyjęci przez Kościół, Apostołów i starszych. Opowiedzieli też, jak wielkich rzeczy Bóg przez nich dokonał. Lecz niektórzy nawróceni ze stronnictwa faryzeuszów oświadczyli: Trzeba ich obrzezać i zobowiązać do przestrzegania Prawa Mojżeszowego. Zebrali się więc Apostołowie i starsi, aby rozpatrzyć tę sprawę. Po dłuższym roztrząsaniu przemówił do nich Piotr: Wiecie, bracia, że Bóg już dawno wybrał mnie spośród was, aby z moich ust poganie usłyszeli słowa Ewangelii i uwierzyli.” (DzAp 15.4-7 BT);
„Zaś gdy przybyli do Jerozolimy, zostali przyjęci przez zbór, apostołów i starszych oraz opowiedzieli, co Bóg wśród nich uczynił. Ale powstali niektórzy wierzący ze stronnictwa faryzeuszów, mówiąc, że trzeba ich obrzezywać, a także nakazywać przestrzeganie Prawa Mojżesza. Więc odnośnie tej sprawy zostali zebrani apostołowie i starsi, by to poznać. A gdy powstała wielka dysputa, Piotr wstał i do nich powiedział: Mężowie bracia, wy wiecie, że za dawnych dni Bóg wybrał sobie mnie spośród was, aby z moich ust poganie usłyszeli słowo Dobrej Nowiny i uwierzyli.” (DzAp 15,4-7 NBG).
5. Do jakich wniosków doszli apostołowie?
DzAp 15,8.9.11.19.20
„Bóg też, który zna serca, przyznał się do nich, dając im Ducha Świętego jak i nam, i nie uczynił żadnej różnicy między nami a nimi, oczyściwszy przez wiarę ich serca. (...) Wierzymy przecież, że zbawieni będziemy przez łaskę Pana Jezusa, tak samo jak i oni. (…) Dlatego sądzę, że nie należy czynić trudności tym spośród pogan, którzy nawracają się do Boga, ale polecić im, żeby się wstrzymywali od rzeczy splugawionych przez bałwany, od nierządu, od tego, co zadławione, i od krwi. ” (DzAp 15,8.9.11.19.20 BW);
„Bóg, który zna serca, zaświadczył na ich korzyść, dając im Ducha Świętego tak samo jak nam. Nie zrobił żadnej różnicy między nami a nimi, oczyszczając ich serca przez wiarę. (...)Wierzymy przecież, że będziemy zbawieni przez łaskę Pana Jezusa tak samo jak oni. (…) Dlatego ja sądzę, że nie należy nakładać ciężarów na pogan nawracających się do Boga, lecz napisać im, aby się wstrzymali od pokarmów ofiarowanych bożkom, od nierządu, od tego, co uduszone, i od krwi.” ((DzAp 15,8.9.11.19.20 BT).
6. Jaki wniosek nasuwa się z faktu, że apostołowie wspomnieli o opowiadaniu i czytaniu Mojżesza w każdy sabat?
DzAp 15,21
„Z dawien dawna bowiem w każdym mieście są ludzie, którzy co szabat czytają Mojżesza i wykładają go w synagogach.” (DzAp 15,21 BT);
„Mojżesz bowiem od dawien dawna ma po miastach takich, którzy go opowiadają, gdyż czyta się go w synagogach w każdy sabat.” (DzAp 15,21 BW);
„Bo Mojżesz od dawnych czasów ma w każdym mieście swoich głosicieli. Czyta go się przecież co szabat po synagogach.” (DzAp 15,21 Kow).
7. Przez kogo i w jaki sposób postanowiono przekazać decyzję apostołów chrześcijanom pochodzącym z pogan?
DzAp 15,22-29
„Wówczas postanowili apostołowie i starsi razem z całym zborem posłać do Antiochii wraz z Pawłem i Barnabą wybranych spośród siebie mężów: Judę, zwanego Barsabaszem, i Sylasa, zajmujących wśród braci przodujące stanowisko, dając im do ręki następujące pismo: Apostołowie i starsi, bracia braciom, pochodzącym z pogan w Antiochii i w Syrii, i w Cylicji, przesyłają pozdrowienie. Ponieważ usłyszeliśmy, że niektórzy spośród nas zaniepokoili was naukami i wzburzyli dusze wasze, bez naszego upoważnienia, postanowiliśmy jednomyślnie posłać do was wybranych mężów wraz z umiłowanymi naszymi Barnabą i Pawłem, ludźmi, którzy oddali życie swoje dla imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Wysłaliśmy tedy Judę i Sylasa, którzy wam to samo ustnie powiedzą. Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my, by nie nakładać na was żadnego innego ciężaru oprócz następujących rzeczy niezbędnych: Wstrzymywać się od mięsa ofiarowanego bałwanom, od krwi, od tego, co zadławione, i od nierządu; jeśli się tych rzeczy wystrzegać będziecie, dobrze uczynicie. Bywajcie zdrowi.” (DzAp 15,22-29 BW);
„Wtedy apostołowie i prezbiterzy wraz z całym kościołem postanowili posłać do Antiochii wraz z Pawłem i Barnabą wybranych spośród siebie mężów: Judę, zwanego Barsabaszem, i Sylaba, zajmujących przewodzących wśród braci, po napisaniu przez ich ręce: Apostołowie i prezbiterzy, bracia, do braci pochodzących z pogan w Antiochii, w Syrii i w Cylicji — pozdrowienie. Ponieważ usłyszeliśmy, że niektórzy po wyjściu spośród nas zaniepokoili was słowami i wzbudzili niepokój w waszych duszach, bez naszego upoważnienia, uznaliśmy za słuszne, doszedłszy do jednomyślności, posłać do was wybranych ludzi wraz z naszymi umiłowanymi Barnabą i Pawłem, ludźmi, którzy oddali swoje dusze dla imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Posłaliśmy zatem Judę i Sylasa, którzy wam ustnie powiedzą to samo. Uznaliśmy bowiem za słuszne, Duch Święty i my, by nie nakładać na was żadnego innego ciężaru oprócz tych rzeczy koniecznych: Wstrzymywać się od tego, co ofiarowane bóstwom, od krwi, od tego, co uduszone, i od nierządu — od tego się wstrzymując dobrze uczynicie. Bywajcie zdrowi.” (DzAp 15,22-29 BPD);
„Tedy się zdało Apostołom i starszym ze wszystkim zborem, aby wybrane spośród siebie męże posłali do Antyjochyi z Pawłem i z Barnabaszem, to jest Judasa, którego zwano Barsabaszem, i Sylę, męże przedniejsze między braćmi. Napisawszy to przez rękę ich: Apostołowie i starsi, i bracia tym, którzy są w Antyjochyi i w Syryi, i w Cylicyi, braciom którzy są z pogan, zdrowia życzymy; Ponieważeśmy słyszeli, że niektórzy wyszedłszy od nas, zatrwożyli was słowy, wątląc dusze wasze, a mówiąc, że się musicie obrzezać i zakon zachowywać, którymeśmy tego nie poruczyli, Zdało się nam jednomyślnie zgromadzonym, posłać do was męże wybrane z miłymi naszymi, Barnabaszem i z Pawłem, Z ludźmi, którzy wydali dusze swe dla imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Przetoż posłaliśmy Judasa i Sylę, którzy wam i ustnie toż powiedzą. Albowiem zdało się Duchowi Świętemu i nam, abyśmy więcej nie kładli na was żadnego ciężaru, oprócz tych rzeczy potrzebnych; Abyście się wstrzymywali od rzeczy bałwanom ofiarowanych, i od krwi, i od rzeczy dławionych, i od wszeteczeństwa, których rzeczy jeźli się strzec będziecie, dobrze uczynicie. Miejcie się dobrze.” (DzAp 15,22-29 BG).
„A On rzekł do nich: Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem Królestwa Niebios, podobny jest do gospodarza, który dobywa ze swego skarbca nowe i stare rzeczy.” (Mt 13,52 BW);
„A On rzekł do nich: Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem królestwa niebieskiego, podobny jest do ojca rodziny, który ze swego skarbca wydobywa rzeczy nowe i stare.” (Mt 13,52 BT);
„Rzekł im: Dlatego każdy uczony nauczyciel w królestwie niebieskim, podobny jest człowiekowi gospodarzowi, który wyjmuje ze skarbu swego nowe i stare rzeczy.” (Mt 13,52 JW).
1. Z jaką nauką przyszli do nawróconych pogan niektórzy chrześcijanie z Judei?
DzAp 15,1
„A pewni ludzie, którzy przybyli z Judei, nauczali braci: Jeśli nie zostaliście obrzezani według zwyczaju Mojżeszowego, nie możecie być zbawieni.” (DzAp 15,1 BW);
„Z Judei przybyli do Antiochii jacyś ludzie i tak nauczali braci: „Jeżeli nie każecie obrzezać się według obrządku Mojżesza, nie możecie dostąpić zbawienia” (DzAp 15,1 Kow).
2. Kto był stroną w zaistniałym sporze z Żydami i do kogo postanowiono się odwołać?
DzAp 15,2
„Ponieważ wywołało to niemałe zamieszanie i spór między nimi a Pawłem i Barnabą, dlatego postanowili, że Paweł i Barnaba oraz kilku innych spośród nich udadzą się w tej sprawie do apostołów i starszych w Jerozolimie.” (DzAp 15,2 BP);
„Gdy więc Paweł i Barnaba wszczęli przeciw nim spór niemały, postanowiono, aby Paweł i Barnaba i niektórzy inni z nich poszli do apostołów i do starszych do Jeruzalem w sprawie tego sporu.” (DzAp 15,2 JW);
„Między Pawłem i Barnabą z jednej strony a tymi ludźmi z drugiej strony doszło więc do różnicy zdań i do silnego zatargu. Postanowiono zatem, że Paweł i Barnaba oraz niektórzy inni spośród nich udadzą się w sprawie tego sporu do Jerozolimy, do apostołów i prezbiterów.” (DzAp 15,2 Kow).
3. O czym nie zapominali wysłannicy w drodze do Jerozolimy?
DzAp 15,3
„Ci tedy, wyprawieni przez zbór, szli przez Fenicję i Samarię, opowiadając o nawróceniu pogan i sprawiając tym wielką radość wszystkim braciom.” (DzAp 15,3 BW);
„Ci zatem, wyprawieni przez kościół, szli przez Fenicję i Samarię, szczegółowo opowiadając o nawróceniu pogan i sprawiając tym wielką radość wszystkim braciom.” (DzAp 15,3 BPD).
4. Co wydarzyło się po przybyciu uczniów i przedstawieniu problemu starszym w Jerozolimie?
DzAp 15,4-7
„Kiedy przybyli do Jeruzalem, zostali przyjęci przez Kościół, Apostołów i starszych. Opowiedzieli też, jak wielkich rzeczy Bóg przez nich dokonał. Lecz niektórzy nawróceni ze stronnictwa faryzeuszów oświadczyli: Trzeba ich obrzezać i zobowiązać do przestrzegania Prawa Mojżeszowego. Zebrali się więc Apostołowie i starsi, aby rozpatrzyć tę sprawę. Po dłuższym roztrząsaniu przemówił do nich Piotr: Wiecie, bracia, że Bóg już dawno wybrał mnie spośród was, aby z moich ust poganie usłyszeli słowa Ewangelii i uwierzyli.” (DzAp 15.4-7 BT);
„Zaś gdy przybyli do Jerozolimy, zostali przyjęci przez zbór, apostołów i starszych oraz opowiedzieli, co Bóg wśród nich uczynił. Ale powstali niektórzy wierzący ze stronnictwa faryzeuszów, mówiąc, że trzeba ich obrzezywać, a także nakazywać przestrzeganie Prawa Mojżesza. Więc odnośnie tej sprawy zostali zebrani apostołowie i starsi, by to poznać. A gdy powstała wielka dysputa, Piotr wstał i do nich powiedział: Mężowie bracia, wy wiecie, że za dawnych dni Bóg wybrał sobie mnie spośród was, aby z moich ust poganie usłyszeli słowo Dobrej Nowiny i uwierzyli.” (DzAp 15,4-7 NBG).
5. Do jakich wniosków doszli apostołowie?
DzAp 15,8.9.11.19.20
„Bóg też, który zna serca, przyznał się do nich, dając im Ducha Świętego jak i nam, i nie uczynił żadnej różnicy między nami a nimi, oczyściwszy przez wiarę ich serca. (...) Wierzymy przecież, że zbawieni będziemy przez łaskę Pana Jezusa, tak samo jak i oni. (…) Dlatego sądzę, że nie należy czynić trudności tym spośród pogan, którzy nawracają się do Boga, ale polecić im, żeby się wstrzymywali od rzeczy splugawionych przez bałwany, od nierządu, od tego, co zadławione, i od krwi. ” (DzAp 15,8.9.11.19.20 BW);
„Bóg, który zna serca, zaświadczył na ich korzyść, dając im Ducha Świętego tak samo jak nam. Nie zrobił żadnej różnicy między nami a nimi, oczyszczając ich serca przez wiarę. (...)Wierzymy przecież, że będziemy zbawieni przez łaskę Pana Jezusa tak samo jak oni. (…) Dlatego ja sądzę, że nie należy nakładać ciężarów na pogan nawracających się do Boga, lecz napisać im, aby się wstrzymali od pokarmów ofiarowanych bożkom, od nierządu, od tego, co uduszone, i od krwi.” ((DzAp 15,8.9.11.19.20 BT).
6. Jaki wniosek nasuwa się z faktu, że apostołowie wspomnieli o opowiadaniu i czytaniu Mojżesza w każdy sabat?
DzAp 15,21
„Z dawien dawna bowiem w każdym mieście są ludzie, którzy co szabat czytają Mojżesza i wykładają go w synagogach.” (DzAp 15,21 BT);
„Mojżesz bowiem od dawien dawna ma po miastach takich, którzy go opowiadają, gdyż czyta się go w synagogach w każdy sabat.” (DzAp 15,21 BW);
„Bo Mojżesz od dawnych czasów ma w każdym mieście swoich głosicieli. Czyta go się przecież co szabat po synagogach.” (DzAp 15,21 Kow).
7. Przez kogo i w jaki sposób postanowiono przekazać decyzję apostołów chrześcijanom pochodzącym z pogan?
DzAp 15,22-29
„Wówczas postanowili apostołowie i starsi razem z całym zborem posłać do Antiochii wraz z Pawłem i Barnabą wybranych spośród siebie mężów: Judę, zwanego Barsabaszem, i Sylasa, zajmujących wśród braci przodujące stanowisko, dając im do ręki następujące pismo: Apostołowie i starsi, bracia braciom, pochodzącym z pogan w Antiochii i w Syrii, i w Cylicji, przesyłają pozdrowienie. Ponieważ usłyszeliśmy, że niektórzy spośród nas zaniepokoili was naukami i wzburzyli dusze wasze, bez naszego upoważnienia, postanowiliśmy jednomyślnie posłać do was wybranych mężów wraz z umiłowanymi naszymi Barnabą i Pawłem, ludźmi, którzy oddali życie swoje dla imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Wysłaliśmy tedy Judę i Sylasa, którzy wam to samo ustnie powiedzą. Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my, by nie nakładać na was żadnego innego ciężaru oprócz następujących rzeczy niezbędnych: Wstrzymywać się od mięsa ofiarowanego bałwanom, od krwi, od tego, co zadławione, i od nierządu; jeśli się tych rzeczy wystrzegać będziecie, dobrze uczynicie. Bywajcie zdrowi.” (DzAp 15,22-29 BW);
„Wtedy apostołowie i prezbiterzy wraz z całym kościołem postanowili posłać do Antiochii wraz z Pawłem i Barnabą wybranych spośród siebie mężów: Judę, zwanego Barsabaszem, i Sylaba, zajmujących przewodzących wśród braci, po napisaniu przez ich ręce: Apostołowie i prezbiterzy, bracia, do braci pochodzących z pogan w Antiochii, w Syrii i w Cylicji — pozdrowienie. Ponieważ usłyszeliśmy, że niektórzy po wyjściu spośród nas zaniepokoili was słowami i wzbudzili niepokój w waszych duszach, bez naszego upoważnienia, uznaliśmy za słuszne, doszedłszy do jednomyślności, posłać do was wybranych ludzi wraz z naszymi umiłowanymi Barnabą i Pawłem, ludźmi, którzy oddali swoje dusze dla imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Posłaliśmy zatem Judę i Sylasa, którzy wam ustnie powiedzą to samo. Uznaliśmy bowiem za słuszne, Duch Święty i my, by nie nakładać na was żadnego innego ciężaru oprócz tych rzeczy koniecznych: Wstrzymywać się od tego, co ofiarowane bóstwom, od krwi, od tego, co uduszone, i od nierządu — od tego się wstrzymując dobrze uczynicie. Bywajcie zdrowi.” (DzAp 15,22-29 BPD);
„Tedy się zdało Apostołom i starszym ze wszystkim zborem, aby wybrane spośród siebie męże posłali do Antyjochyi z Pawłem i z Barnabaszem, to jest Judasa, którego zwano Barsabaszem, i Sylę, męże przedniejsze między braćmi. Napisawszy to przez rękę ich: Apostołowie i starsi, i bracia tym, którzy są w Antyjochyi i w Syryi, i w Cylicyi, braciom którzy są z pogan, zdrowia życzymy; Ponieważeśmy słyszeli, że niektórzy wyszedłszy od nas, zatrwożyli was słowy, wątląc dusze wasze, a mówiąc, że się musicie obrzezać i zakon zachowywać, którymeśmy tego nie poruczyli, Zdało się nam jednomyślnie zgromadzonym, posłać do was męże wybrane z miłymi naszymi, Barnabaszem i z Pawłem, Z ludźmi, którzy wydali dusze swe dla imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Przetoż posłaliśmy Judasa i Sylę, którzy wam i ustnie toż powiedzą. Albowiem zdało się Duchowi Świętemu i nam, abyśmy więcej nie kładli na was żadnego ciężaru, oprócz tych rzeczy potrzebnych; Abyście się wstrzymywali od rzeczy bałwanom ofiarowanych, i od krwi, i od rzeczy dławionych, i od wszeteczeństwa, których rzeczy jeźli się strzec będziecie, dobrze uczynicie. Miejcie się dobrze.” (DzAp 15,22-29 BG).
Subskrybuj:
Posty (Atom)