„Niech język mój opiewa słowo
twoje, Bo wszystkie przykazania twoje są sprawiedliwe.” (Ps 119,172 BW);
„Śpiewa język mój słowo Twoje, bo
wszystkie przykazania twoje sprawiedliwe.” (Ps 119,172 I.Cylkow).
1. Czym był Zakon dla
Izraelitów?
2 Mjż 34,27-28; Iz 64,10
„Jahwe rzekł do Mojżesza: -
Zapisz te słowa, albowiem na podstawie tych słów zawieram Przymierze z tobą i z
Izraelem. Mojżesz pozostawał tam z Jahwe czterdzieści dni i czterdzieści nocy,
nie jedząc chleba i nie pijąc wody. A na tablicach wypisał słowa Przymierza -
Dziesięć Słów.” (2 Mjż 34,27-28 BP);
„Powiedział Jahwe do Mojżesza:
Zapisz sobie te słowa, bo według tych słów zawieram przymierze z tobą i z całym
Izraelem. I pozostawał tam Mojżesz z Jahwe przez czterdzieści dni i
czterdzieści nocy, nie jedząc chleba i nie pijąc wody. I zapisał Jahwe na
tablicach słowa przymierza. Słów było dziesięć.” (2 Mjż 34,27-28 BR);
„Zatem rzekł Pan do Mojżesza:
Napisz sobie te słowa, bo według słów tych postanowiłem z tobą przymierze, i z
Izraelem. I był tam z Panem czterdzieści dni i czterdzieści nocy; chleba nie
jadł, i wody nie pił; i napisał Pan na tablicach słowa przymierza, dziesięć
słów.” (2 Mjż 34,27-28 BG);
„Świątynia nasza, święta i
wspaniała, w której chwalili Cię nasi przodkowie, stała się pastwą ognia, i
wszystko, co nam było najdroższe, legło w gruzach.” (Iz 64,10 BP);
„Święte twoje miasta stały się
pustynią, Syjon stał się pustynią, Jeruzalem pustkowiem.” (Iz 64,10 BW);
„Miasto świętego twego stało się puste, Syjon pustynią
został, Jeruzalem opustoszało.” (Iż 64,10 JW).
2. Jakie były symbole
przymierza i gdzie były przechowywane?
Hbr 9,3-4
„Za drugą zaś zasłoną (znajdowała
się część wewnętrzna) przybytku, zwana Świętym Świętych, mieszcząca wykonany ze
złota ołtarz kadzidlany oraz pokrytą w całości złotem Skrzynię Przymierza, w
której (złożone były): złoty dzban z manną, laska Aarona, która zakwitła, i
tablice przymierza.” (Hbr 9,3-4 BPD);
„Za drugą zaś zasłoną był namiot
zwany miejscem najświętszym. Znajdowała się tam złota kadzielnicy a także arka
przymierza, która była pokryta cała złotem, a w niej dzban złoty zawierający
mannę, laska Aarona, która wypuściła kiedyś pędy, oraz tablice Przymierza.”
(Hbr 9,3-4 BP).
3. W jaki sposób dokonywało
się oczyszczenie grzesznika?
3 Mjż 4,27-31
„Jeśli zgrzeszy zwykły człowiek,
nieświadomie wykraczając przeciw któremuś z przykazań, zabraniających takich
czynów, i obciąży się winą, skoro uświadomi się go, że popełnił grzech,
przyprowadzi jako dar młodą kozę, samicę bez skazy - za grzech, którego się
dopuścił. Potem położy rękę na głowę tej ofiary i zabije ją na przebłaganie w
miejscu, [gdzie się zabija] ofiary całopalne. Wtedy kapłan weźmie na palec
nieco krwi i przeniesie na rogi ołtarza całopalenia; całą zaś [resztę] krwi
wyleje u podstawy tego ołtarza. A wszystek jej tłuszcz kapłan wybierze,
podobnie jak się go wybiera przy ofiarach dziękczynnych, i spali na ołtarzu
jako [ofiarę] woni przyjemnej dla Jahwe. I tak to kapłan zadośćuczyni za niego
i [grzech] będzie mu odpuszczony.” (3 Mjż 4,27-31 BP);
„A jeżeli jakiś człowiek z
prostego ludu zgrzeszy nieświadomie, wykraczając przeciwko jednemu z przykazań
Pańskich, których przekraczać nie wolno, i ściągnie na siebie winę, a potem
uświadomi sobie swój grzech, który popełnił, złoży jako swoją ofiarę kozę,
samicę bez skazy, za swój grzech, który popełnił; położy rękę swoją na głowie
ofiary za grzech i zarżnie to zwierzę ofiary za grzech na miejscu, gdzie się
składa ofiary całopalne. Kapłan weźmie nieco z jej krwi na swój palec i rozmaże
ją po rogach ołtarza całopaleń, resztę zaś jej krwi wyleje u podstawy ołtarza.
Wszystek zaś jej tłuszcz usunie, tak jak się usuwa tłuszcz z ofiary pojednania,
i spali go kapłan na ołtarzu jako woń przyjemną dla Pana. Kapłan dokona za
niego przebłagania i będzie mu odpuszczone.” (3 mjż 4,27-31 BW).
4. Jakie jeszcze inne aspekty
życia ludzi regulowały przepisy Prawa Bożego?
3 Mjż 13,2-3; 4 Mjż 35,10-12; 3 Mjż 19,9-10; 4 Mjż 6,2-3; 4 Mjż
15,38-40
„Człowieka, na którego skórze wystąpi obrzęk albo liszaj,
albo plama - a będzie na jego skórze czynić wrażenie ogniska trądu - należy
zaprowadzić do kapłana Aarona albo do któregoś z jego synów, kapłanów. Kapłan
obejrzy zaognienie na skórze; jeśli włos na nim stał się biały, a zaognienie
zdaje się sięgać głębiej pod skórę, jest to ognisko trądu. Kapłan stwierdziwszy
to uzna [tego człowieka] za nieczystego.” (3 Mjż 13,2-3 BP);
„Powiedz Izraelitom, co
następuje: Gdy wejdziecie przez Jordan do ziemi Kanaan, wybierzcie sobie
miasta, którzy służyć wam będą za miasta ucieczki; tam będzie mógł się schronić
zabójca, który zabił drugiego nieumyślnie. Miasta te będą dla was schronieniem
przed mścicielem krwi, by zabójca nie poniósł śmierci, zanim nie stanie przed
sądem społeczności.” (4 Mjż 35,10-12 BT);
„Mów synom Izraelowym, i
rzeczesz im: Kiedy przejdziecie przez Jordan do ziemi Chananejskiej,
postanowicie, które miasta mają być na schronienie dla zbiegów, którzy
niechcąco krew rozlali; kiedy w nim będzie zbieg, krewny zabitego nie będzie mógł
go zabić, aż stanie przed oblicznością gromady, a sprawa jego osądzona będzie.”
(4 Mjż 35,1-12 JW);
„Kiedy będziecie zbierali żniwo
na swojej ziemi, nie ogołacajcie pola do samego skraju i nie zbierajcie resztek
pozostałych kłosów. Także i winnicy swojej nie obieraj do szczętu: nie zbieraj
gron, które w niej poupadały, lecz zostaw je dla biedaka i dla przybysza. Jam
jest Jahwe, wasz Bóg.” (3 Mjż 19,9-10 BP);
„Zwróć się do synów Izraela i
powiedz im tak: Jeżeli jakiś mężczyzna lub kobieta pragną - przez jakiekolwiek
przyrzeczenie lub przez ślub nazireatu - poświęcić się dla Jahwe, to niech
powstrzymają się od wina i wszelkich napojów oszałamiających, a także od
spożywania octu sporządzonego z wina oraz soku z winnych jagód. Nie będą też
jeść winogron, ani świeżych, ani suszonych.” (4 Mjż 6,2-3 BR);
„Powiedz synom Izraela, a
objaśnij im: Jeżeli się mężczyzna albo niewiasta wyróżni, ślubując ślub
wstrzemięźliwości, aby być wstrzemięźliwym gwoli Wiekuistemu; tedy od wina i
mocnego napoju wstrzymywać się winien, nawet kwasu winnego, ani kwasu z
odurzających napojów pijać nie ma; żadnej też nalewki z winnych jagód nie
będzie pił, a także winnych jagód świeżych albo suszonych jadać nie będzie.” (4
Mjż 6,2-3 Tora I. Cylkowa);
„Wydaj polecenie synom Izraela,
aby sporządzali sobie frędzle na kraju swych płaszczy, z pokolenia w pokolenie;
do każdej frędzli [umieszczonej] na kraju dodadzą sznurek z ciemnej purpury.
Będziecie więc nosili frędzle; spoglądając na nie będziecie sobie przypominali
wszystkie nakazy Jahwe i będziecie je wypełniali. Nie dacie się uwieść
pragnieniom serca i oczu, którym [tak łatwo] pozwalaliście się uwodzić. Tak
więc pamiętać będziecie i wypełniać wszystkie moje nakazy, i będziecie świętymi
dla swego Boga.” (4 Mjż 15,38-40 BP);
„Przemów do synów izraelskich i
powiedz im, żeby oni i ich potomkowie porobili sobie frędzle na skrajach swoich
szat, a przy frędzlach na skraju umieścili sznurki z fioletowej purpury.
Będziecie mieli te frędzle po to, abyście, gdy na nie spojrzycie, przypomnieli
sobie wszystkie przykazania Pańskie, i abyście je pełnili, a nie dali się
zwieść swoim sercom i swoim oczom, które was prowadzą do bałwochwalstwa,
abyście pamiętali i wypełniali wszystkie moje przykazania, i byli świętymi Boga
waszego.” (4 Mjż 15,38-40 BW).
Uwaga: Zakon Boży zawiera
wiele przepisów, które były niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania nie tylko
świątyni i życia religijnego, ale całego państwa. W związku z tym, są tam
również prawa z zakresu sądownictwa i egzekucji prawa, ochrony ubogich, ochrony
zdrowia, higieny, przepisy budowlane i wiele innych. Ogromna większość tych
praw może być dziś uznana za pierwowzór systemu społecznego i religijnego.
Należy pamiętać, że Izrael miał funkcjonować jako państwo, którego ustrój był
ustanowiony i regulowany przez Boga. W odróżnieniu od innych narodów, które
były rządzone przez monarchów, Izrael miał mieć Jednego, Wiecznego, Doskonałego
Króla. Dlatego zanim Izraelici weszli do Kanaanu, otrzymali tak wiele wskazówek
i praw.
5. Jak odróżnić przepisy prawa
moralnego od innych, mających dziś mniejsze znaczenie?
Ps 1,1-2; Ps 119,91-97; DzAp 17,11
„Błogosławiony człowiek, który
nie idzie za radą bezbożnych, nie wkracza na drogę grzeszników i nie przebywa w
towarzystwie szyderców, lecz raczej upodobał sobie bojaźń Jahwe, a nad Jego
Prawem rozmyśla dniem i nocą.” (Ps 1,1-2 BP);
„Szczęśliwy, kto nie słucha
bezbożnych, Nie chodzi drogami grzeszników i nie zadaje się z szydercami, lecz
w prawie Pańskim ma upodobanie i rozmyśla nad nim, we dnie i w nocy.” (Ps 1,1-2
BR);
„Szczęśliwy mąż, który nie szedł
za radą niegodziwych, a na drodze grzeszników nie postał, a w kole szyderców
nie zasiadł. Lecz w nauce Bożej ma upodobanie i zakon Jego bada dzień i noc.”
(Ps 1,1-2 I. Cylkow);
„Wszystko trwa do dziś według
Twoich wyroków, bo wszystkie rzeczy Ci służą. Gdyby Twoje Prawo nie było moją
rozkoszą, byłbym już zginął w mej nędzy. Nie zapomnę na wieki Twoich
postanowień, bo przez nie dałeś mi życie. Należę do Ciebie - wybaw mię, bo
badam Twe postanowienia. Czyhają na mnie grzesznicy, żeby mnie zgubić; ja
przestrzegam Twoich napomnień. Zobaczyłem, że wszelka doskonałość ma granice:
Twoje przykazanie sięga bardzo daleko. Jakże miłuję Prawo Twoje: przez cały
dzień nad nim rozmyślam.” (Ps 119,91-97 BT);
„Według praw twoich istnieje
dotąd, Bo wszystko służy tobie. Gdyby zakon twój nie był rozkoszą moją,
Zginąłbym w niedoli. Nigdy nie zapomnę przykazań twoich, Bo przez nie
zachowujesz mnie przy życiu. Twoim jestem! Wybaw mnie, Bo szukam przykazań
twoich! Bezbożni czyhają na mnie, aby mnie zgubić, Ale ja rozważam świadectwa
twoje. Widziałem koniec wszelkiej rzeczy, Lecz przykazanie twoje trwa
najdłużej. O, jakże miłuję zakon twój, Przez cały dzień rozmyślam o nim!” (Ps
119,91-97 BW);
„Ci szlachetnością przewyższali
mieszkańców Tesaloniki, z całą gotowością przyjęli naukę i codziennie
zastanawiali się na podstawie Pisma, czy to tak istotnie jest.” (DzAp 17,11 BP)